Componisten/werken Kent u Christoph Graupner? (27)
© Gerard van der Leeuw, december 2023
|
|||||
Op 21 december 1727 schreef Christoph Graupner een brief aan Johann Friedrich Armand von Uffenbach (1687-1769) in Frankfurt. Een belangrijk man, burgemeester, maecenas, een kunstverzamelaar die tekende, zong, dichtte, een groots vuurwerk kon organiseren, werkzaam was als architect en bevriend was met Georg Philipp Telemann, die van 1712 tot 1721 in Frankfurt werkzaam was. Het was Uffenbach die de frontispice ontwierp voor Graupners Neu vermehrtes Darmstädtisches Choral-Buch uit 1728.
Het was zoals uit de brief blijkt in Darmstadt nevelig en koud:
Dat Graupner het druk had moge duidelijk zijn. Hij moest niet alleen zijn Choralbuch graveren, hij moest ook componeren, instuderen en uitvoeren! Aan zijn cantate Von Gott will ich nicht lassen GWV 1113/28, geschreven voor de tweede zondag na Driekoningen, 18 januari 1728, is van dat alles niets te merken. Het is een klein meesterwerkje, waarvan het (hier dikgedrukte) gelijknamige koraal uit 1563 van Ludwig Helmbold de vorm bepaalt: Von Gott will ich nicht lassen Recitativo (Tenor) Duet (Alt, Tenor) Auf ihn will ich vertrauen Recitativo (sopraan) Arie (sopraan) Es tut Ihm nichts gefallen, De tekst van de cantate is weer van de hand van Johann Conrad Lichtenberg die hier subtiel verwijst naar een van de perikopen voor deze zondag: Johannes 2, 1-11, de Bruiloft te Kana, met de verandering van water in wijn:
en Das Tränenwasser, so ich trage, Vergelijk Bachs cantate Meine Seufzer, meine Tränen BWV 13, gecomponeerd voor dezelfde tweede zondag na Driekoningen in 1726: Doch, Seele, nein, De tekst is hier van Georg Christian Lehms (1684-1717), die jarenlang hofdichter in Darmstadt was. Bij alle eenvoud valt op hoe trefzeker Graupner met de tekst omgaat. Let eens op de woorden Tritt ein Mangel wirklich ein in het duet:
Prachtig hier de voorhoudingen. En let ook eens op de fagotsolo in de sopraanaria:
In der Beschränkung zeigt sich erst der Meister, schreef Goethe in 1802 in zijn gedicht Natur und Kunst. En hij had het met deze cantate in gedachte kunnen schrijven! Graupner zal het druk gehad hebben: hij weet in deze cantate inspiratie en economisch gebruik van de schaarse middelen meesterlijk te combineren. Een opname van deze cantate is te vinden op de cd Christoph Graupner Christmas Cantatas (CPO 777 572-2). Met als solisten Veronika Winter, sopraan; Franz Vitzthum, alt; Jan Kobow, tenor; Markus Flaig, bas en Das Kleine Konzert o.l.v. Hermann Max. De registratie stamt uit 2010. U kunt hem ook via YouTube beluisteren. Naar de vorige aflevering / Naar de volgende aflevering ___________________ index |
|||||