Componisten/werken

Kent u Christoph Graupner? (7)

 

© Gerard van der Leeuw, juli 2021

 

Geneviève Soly bracht haar eerste cd met werk van Graupner uit in 2002. Ze bespeelt hier een clavecimbel van Hubbard & Broekman uit 1998 dat gebouwd is op basis van de instrumenten van de Hamburgse instrumentenbouwer Hieronymus Albrecht Hass (1689-1752). Het is een zeer mooi klinkend instrument dat goed is toegerust voor haar bij tijd en wijle robuuste spel.

Op de cd allereerst de Partita X in a-klein, October, GWV 118 uit de Monatliche Clavier Früchte (1722). Het werk heeft de volgende delen: Praeludium, Allemande, Air alternativement, Autre, Courante, Sarabande, Air en Bourée, Menuet alternativement, Autre, Loure. Graupner volgt dus in grote trekken de klassieke opbouw van de suite, maar voegt een aantal bijzondere delen toe. De traditionele Gigue ontbreekt. De stijl is uitgesproken Frans, zie het begin van het Air alternativement:

Denk aan de sleutels: de eerste noot in de rechterhand is een e.

Groter van opzet is de Partita I in C-groot, GWV 101 uit de Partien auf das Clavier uit 1718. In een mooi voorwoord stelt Graupner dat zijn doel ‘dein Vergnügen, nicht prahlenden Ruhm’ is. En nog niet iedereen gebruikte bij het spel zijn duimen:

‘Es ist weder vor große Virtuosen noch bloße Anfänger sondern vor Liebhaber, welche im Exercitio gern einige Veränderung suchen; Dahero Sie auch so eingerichtet, das so wohl der schwächere als stärckere etwas zu seinem plaisir finden möge. Solte aber doch hier und dar etwas schwer scheinen, wird es denen nur vorkommen, die des Daumens ungewohnet, als der an Vielen Orthen unentbehrlich.’

In de toelichting worden een aantal componisten genoemd die Graupner mogelijk hebben beïnvloed: Bach, Sylvius Weiss en François Couperin.

Als laatste werk op deze cd speelt Geneviève Soly de grootse Partita in A, GWV 149, die - Franser kan het haast niet - eindigt met een van de vijf groots opgezette Chaconnes van Graupner. Bijzonder hier ook de Aria met vijf variaties die laat zien dat Graupner ook de kunst van het variëren tot in de puntjes beheerst.

Geneviève Soly speelt dit alles met grote inzet en een perfecte beheersing van de Franse stijl. Haar spel is betrokken, kleur- en contrastrijk. En het is precies zoals ze zegt:

‘Compositeur éminemment habile, novateur ou traditionaliste, mais toujours original, Graupner mérite notre considération et surtout une reconnaissance qui a tardé à venir dans le courant de renouveau de l’interprétation du répertoire baroque auquel on assiste depuis les années 1950.’

Graupner: Partitas pour clavecin vol. 1
Geneviève Soly (klavecimbel)
Analekta FL23109' • 72' •

Inmiddels verscheen op het Nederlandse Brilliant Classics een doos met veertien cd’s met het complete clavecimbel-oeuvre van Graupner, gespeeld door de uiterst productieve Italiaanse clavecinist Fernando De Luca. Ik kom daar uiteraard op terug.

Naar de vorige aflevering / Naar de volgende aflevering


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links