Componisten/werken

Unsuk Chin in Berlijn

 

© Gerard van der Leeuw, juni 2024

 

De in 1961 in Seoul geboren Zuid-Koreaanse componiste Unsuk Chin is in ons land zeker geen onbekende. In 1985 won ze met haar Spektra voor drie celli de Gaudeamus muziekprijs, waarover ze in 2019 het volgende zei:

‘I received the Gaudeamus Award in 1985, with 24 years, still living in a military dictatorship, with scarcely any exchange with the international music circuit. Being its awardee opened me career opportunities unthinkable by then, and enabled me to move to Europe the same year to study with Ligeti. Back then, there were lots of glass ceilings for com-posers from minority groups and non-European composers. My overall life in music would probably have taken a very different turn without being awarded this precious prize.’

In 1991 gaf het Nieuw Ensemble de wereldpremière van het nog onvoltooide Akrostichon-Wortspiel. En ook in de onvolprezen NTR ZaterdagMatinee was al meerdere malen werk van haar te horen, waaronder o.a. het virtuoze en geestige Gougalōn (Scenes from a street Theater) over haar herinneringen aan Zuid-Korea en de opera Alice in Wonderland (hier door Paul Korenhof besproken).

Unsuk Chin groeide op in het gezin van een protestantse dominee en leerde de eerste muzikale beginselen door het begeleiden van gezangen en hymnen. Na haar muziekstudie in Seoul bij Sukhi Kang, een leerling van Isang Yun, studeerde zij van 1985 tot 1988 bij György Ligeti. Een aanvankelijk uiterst moeizame studie die van doorslaggevende betekenis werd. Unsuk Chin werd een westers componiste. Er zijn wel herinneringen aan haar Oosterse verleden, zoals de invloed van de Balinese gamelanmuziek in het eerste vioolconcert, het al eerder genoemde Gougalōn, het eerste deel van het celloconcert, Anori, of haar Su voor sheng en orkest.

Ook haar tekstkeuze (Homerus, Joyce, Carroll) is bij uitstek Europees. Unsuk Chin beheerst haar vak virtuoos en paart een sterk vormgevoel aan een enorme fantasie. Ook hier spreekt de Europese traditie een woordje mee. Haar concerten hebben vaak de vorm van een klassieke vierdelige symfonie.

Unsuk Chin woont en werkt al sinds 1988, één jaar voor de
‘Wende’, in Berlijn en dus liggen haar contacten met de Berliner Philharmoniker voor de hand. In haar eigen woorden:

‘It started with my contact with Simon Rattle before he came to Berlin. Around the turn of the millennium, he was asked in an interview with an English newspaper how he saw the future of new music or music in general. He mentioned the names of five young composers and I was one of them. That was a big surprise for me, because until then I hadn't known that he knew my music. Shortly afterwards, in 2002, he conducted a piece of mine in England and that was the first time I worked with him. Soon after that, it was decided that he would come to Berlin to join the Philharmoniker. My collaboration with the orchestra began in 2005 with the Violin Concerto. It was a huge leap forward for me to be played by the Berliner Philharmoniker, three times in a full hall, that was really great! Before that I had little experience with concerts for ‘normal’ audiences, I had more experience of concerts with a ‘new music audience’ and they are very different. Of course, you hope that the collaboration will continue, but normally it's a lot for a symphony orchestra to play two pieces by a particular composer within four or five years, especially when you consider what percentage of the programme is new music…’

Het heeft onder meer deze, door Aart van der Wal hier besproken, prachtige uitgave opgeleverd die op bijzondere wijze haar jarenlange samenwerking met de Berliner Philharmoniker documenteert. Het orkest, dat in de woorden van zijn inmiddels ex-chef Simon Rattle ‘een museum dreigde te worden’, heeft zich voorbeeldig in haar klankwereld ingewerkt, de solisten spelen of hun leven ervan afhangt. Het enthousiasme bij zowel dirigenten, als solisten en orkest spat ervan af. Hun inzet is werkelijk voorbeeldig. Ook het uitgebreide, informatieve en zeer mooi uitgevoerde programmaboek bij deze uitgave mag er zijn.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links