CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, april 2012

 

 

Montsalvatge: Poema concertante (voor viool en orkest) – Cinco Canciones Negras (voor mezzosopraan en orkest) – A la espanola (uit Tres danzas concertantes) – Concerto Breve (voor piano en orkest)

Rachel Barton Pine (viool), Lucia Duchunova (mezzosopraan), Jenny Lin (piano), NDR Radiophilharmonie o.l.v. Celso Antunes

Hänssler classic CD 98.642 • 55 •


Xavier Montsalvatge mag dan niet tot de grote componisten van de twintigste eeuw worden gerekend, hij behoort wel in het selecte groepje kleine meesters dat door één werk voor altijd de harten van de muziekminnaars heeft veroverd. Dat zijn de Cinco Canciones Negras, een liederencyclus voor mezzosopraan met pianobegeleiding, die in de orkestrale versie van de componist zelf een vaste plaats in de platencatalogus heeft weten te veroveren.

Montsalvatge (1912–2002) was een trotse Catalaan, tien jaar geleden gestorven en honderd jaar geleden geboren. Hij woonde en werkte zijn leven lang in Barcelona, en verdiende de kost in eerste instantie als muziekjournalist. Zijn Cinco Cancionas Negras ontstonden in 1945, en zetten hem als componist op de kaart. De klanktaal van deze liederen woont in de buurt van Cuba, en is in al zijn folkloristische eenvoud diep ontroerend. Montsalvatge bleef niet in zijn suces hangen, hij doorliep in de loop van de volgende decennia een stilistische ontwikkeling die hem via de Parijse Groupe des Six in later jaren zou brengen tot de twaalftoonstechniek, maar altijd met die speelse Catalaanse insteek.

De evenens Catalaanse pianiste Alicia Delarrocha zorgde ervoor dat een ander werk van Montsalvatge, het Concerto Breve voor piano en orkest, internationaal de aandacht trok. Ondanks zijn bescheiden naamgeving is het met een lengte van vijfentwintig minuten een volwassen pianoconcert. Hij schreef het in 1953 in een vocabulaire die het midden houdt tussen Poulenc en De Falla, maar genoeg eigen trekken bezit om serieus genomen te worden.

Niemand minder dan Henryk Szeryng, naar eigen zeggen verliefd op Barcelona, verzocht Montsalvatge een stuk te schrijven als Spaanse tegenhanger van het Poème van Chausson. Dat werd het Poema Concertante uit 1948, dat Szeryng drie decennia op zijn repertoire hield. Het laatste werk op deze cd is een van de Tres danzas concertantes voor strijkorkest uit 1965, ‘A la Espanola’.

Dirigent Celso Antunes kennen we in Nederland door een kortstondige aanstelling als chef-dirigent van het Groot Omroepkoor. Dat hij als orkestdirigent zijn mannetje staat liet hij in dat kader al eens zien door een spraakmakend concert met werken van Villa-Lobos in de Vrijdag van Vredenburg. Hier heeft hij de beschikking over drie voortreffelijke solisten en (alweer) een radio-orkest. De grote verrassing is de Tsjechische mezzo Lucia Duchonova, die de Canciones Negras zingt alsof ze in Cuba is opgegroeid. In schril contrast tot de recente uitvoering van twee van deze liedjes door Patricia Petibon op het label DG (klik hier voor de recensie)– een verleidelijk staaltje wansmaak.

Wie met deze intrigerende Catalaan wil kennismaken kan zich met deze cd geen beter vertrekpunt wensen. Het aardige is dat een en ander wordt gerealiseerd door een Braziliaanse dirigent aan het hoofd van een Duits orkest, dat samenwerkt met een Tsjechische zangeres, een Britse violiste en een Taiwanese pianiste. De opname was uiteraard in handen van de publieke omroep, in dit geval de NDR. De kenners weten het al: die Cinco Canciones Negras moet u eens in uw leven gehoord hebben. Diezelfde kenners hebben natuurlijk de opname met Victoria de los Angeles. Zo mooi wordt er op aarde niet meer gezongen.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links