CD-recensie
© Siebe Riedstra, juli 2014
Improvisations - Loïc Mallié & Henco de Berg - Piano & OrgelFantaisie sur le nom de BACH (Mallié, orgel) - Prélude et Fugue sur le nom de Liszt (Mallié, piano) - Fantaisie pour orgue et piano (De Berg, orgel; Mallié, piano) - Diptique (De Berg, orgel) - Variations sur un thème proposé par Henco de Berg (Mallié, piano) - Poème libre sur des thèmes proposés par le public (Mallié, orgel) - Concerto pour orgue et piano en trois mouvements (Mallié, orgel; De Berg, piano) Loïc Mallié en Henco de Berg (piano en orgel) Prestare ZWF3331590 • 68' • Live-opname: 22 augustus 2011, |  |
Het verhaal van deze uitgave is simpel en tegelijkertijd gecompliceerd. Simpel omdat het de live-registratie betreft van een concert. Gecompliceerd omdat we hier te maken hebben met een genre dat in de muziekwereld een unieke status heeft: twee toetsenisten die samen improviseren. O zeker, in de jazz maak je dat regelmatig mee, maar in de klassieke concertzaal is het een zeldzaam verschijnsel. Voeg daaraan toe de onwaarschijnlijke combinatie van een concertvleugel en een pijporgel, en je hebt alle ingediënten voor een unieke gebeurtenis.
De toetsenisten die op 22 augustus 2011 aantraden in Muziekcentrum Frits Philips te Eindhoven waren de Fransman Loïc Mallié en de Nederlander Henco de Berg. Jolanda Zwoferink, verantwoordelijk voor de orgelserie in de Eindhovense concertzaal, is de echtgenote van Henco de Berg, en heeft kennelijk goede contacten met Loïc Mallié. Beide zijn ze hier al eerder aan de orde geweest, en ik verwijs u dan ook graag naar de besprekingen van de cd 'Jeux' van Mallié en die met Improvisaties in de Madeleine van Henco de Berg.
Voor wie dat teveel gedoe vindt, hier een korte samenvatting. Mallié (1947) is sinds 2011 de titulair organist van de Sainte-Trinité te Parijs, en treedt daarmee in de voetsporen van Olivier Messiaen. Hij heeft een machtige reputatie als improvisator en is als jurylid regelmatig betrokken bij de Haarlemse orgelweken. Henco de Berg (1967) is een stuk jonger, en werd tijdens zijn studie getroffen door een ernstige oogziekte - hij werd blind. Dat zette geen rem op zijn muzikale ontwikkeling: gesteund door echtgenote Jolanda Zwoferink en een geleidehond heeft hij zich ontwikkeld tot een formidabele improvisator. Vijf indrukwekkende cd's gingen deze uitgave voor.
Samen presenteert het drietal een cd met zeven improvisaties, drie voor orgel alleen, twee voor piano solo, en twee voor de combinatie piano en orgel. In die laatste categorie zijn de rollen evenredig verdeeld: in de Fantaisie pour orgue et piano neemt Henco de orgelpartij voor zijn rekening, in het Concerto pour orgue et piano zijn de rollen omgekeerd. Hoe ze het klaarspelen is raadselachtig, maar het duo Mallié-de Berg schreef op die 22-ste augustus geschiedenis. Het is één ding om als instrumentalist op een solo-instrument te improviseren, maar om met zijn tweeën het harmonische verloop van je fantasie op elkaar af te kunnen stemmen is afhankelijk van het moment. Dat moment maken we hier mee, en het is spannend van begin tot eind. De Fantaisie voor orgel en piano wordt gedomineerd door de posthume aanwezigheid van Olivier Messiaen, en ontroert diep. Le Maître moet vanuit het hiernamaals glimlachend toegeluisterd hebben.
Wat de mannen samen presteren is zonder meer groots. Toch wil ik een extra compliment uitdelen voor de Diptique voor orgel solo van Henco de Berg. In zijn eigen woorden: improviseren is ter plekke componeren. Deze improvisatie verdient een gedrukte publicatie.