CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, maart 2011

 

 

Horizon 3 - Koninklijk Concertgebouworkest Live

Van der Aa: Spaces of Blank

Ketting: Trajecten

Keuris: Antologia

Goebaidoelina: Der Reiter auf dem weissen Pferd

Nas: No reason to panic

Christianne Stotijn (mezzosopraan), Koninklijk Concertgebouworkest o.l.v. Ed Spanjaard (Van der Aa), Markus Stenz (Ketting) en David Robertson

RCO Live 10003 • 81' • (sacd)


Het eigen label van het Concertgebouworkest houdt zich uiteraard in de eerste plaats bezig met het ‘grote’ repertoire dat gedirigeerd wordt door de chef. Gelukkig heeft men er ook voor gekozen om interessante nieuwe werken uit te brengen in een aparte serie met de titel Horizon. Dit is de derde uitgave in die serie, deze keer gewijd aan twee generaties Nederlandse componisten plus de Tartaarse Sofia Goebaidoelina. De Nederlandse werken werden in opdracht gegeven door het KCO, al dan niet in samenwerking met internationale collega’s, en zijn dus plaatpremières. In het geval van Tristan Keuris is dat niet helemaal correct, want zijn Antologia bevindt zich ook al in de box met het complete oeuvre van Keuris die vorig jaar uitkwam (klik hier). Toch is de uitgave van deze schitterende partituur in deze vorm van het grootste belang. In de eerste plaats omdat deze brilliante, zeer onnederlands – eerder Italiaans, denk aan Berio – klinkende partituur hier in schitterend super audio geluid is vastgelegd. Toch legt deze uitgave ook de vinger op een zere plek, want is het niet een schande dat deze in 1991 voltooide partituur tot 2008 op de plank gelegen heeft voordat zij in Nederland tot klinken kwam?

Zou er een Nederlandse componist zijn die vaker door het Concertgebouworkest is gespeeld dan Otto Ketting? Vijfenzestig keer stond hij er op de lessenaars, te beginnen met de geniale Eerste symfonie uit 1961, en zijn Time Machine uit 1972 werd meegenomen op tournee. De nieuwste loot aan de stam is een vierdelige suite met de titel Trajecten. Bij beluistering manifesteert het zichzelf als het verslag van een muzikale levensreis, zowel in geografische als in muzikale zin. Kettings liefde voor Strawinsky komt even sterk naar voren als zijn herinneringen aan de ‘tempo doeloe’, in het derde deel vertegenwoordigd door de Balinese gamelan.

Over de magistrale vertolking van de grote vocale triptiek Spaces of Blank van Michel van der Aa door Christianne Stotijn zijn al veel lovende woorden geschreven. Deze uitvoering is vrijwel simultaan ook op het eigen label van de componist uitgebracht, en op deze site uitgebreid aan de orde gekomen (klik hier).

Sofia Goebaidoelina weet haar muziek altijd weer in een religieus kader te plaatsen, maar dan wel een religie met strenge wetmatigheden. Zoals ze zelf aangeeft: in de betekenis van ‘religio’, herschikken. Der Reiter auf dem weissen Pferd verwijst naar het nieuwtestamentische bijbelboek Openbaring van Johannes, maar in muzikale zin is het een extract van haar Passiemuziek Johannes-Passion / Johannes-Ostern. Het Maarschalkerweerd ogel wordt in dit werk op originele wijze ingezet, vooral in het opvallende ‘wegstervende ‘ slot.

Mayke Nas (1972) verrast met een speelse partituur voor blazers en contrabassen, ter begeleiding van het rituele changement dat tijdens concerten in het Concertgebouw plaats vindt wanneer de vleugel uit de catacomben naar boven wordt gelift. De blazers en contrabassen zitten ongelijkvloers, en kregen dus de gelegenheid om zichzelf en het publiek aangenaam bezig te houden. Een goede gelegenheid om de technische staf door middel van een foto in het boekje eens in het zonnetje te zetten.

Een prachtige sacd, tot de nok gevuld met boeiende nieuwe muziek.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links