Actueel

Meer Russische musici exit

 

© Aart van der Wal, 18 maart 2022

 

Het aantal in het westen in ongenade gevallen Russische musici groeit. Na de Russische invasie in Oekraïne zijn het de notoire Poetin-aanhangers die hun steun in het openbaar belijden, die niet langer meer welkom zijn. Ook op muzikaal gebied, en bepaald niet de minsten, waaronder nog vrij onlangs Valery Gergiev, Anna Netrebko, Joesif Eyvazov en Denis Matsuev (klik hier).

Sinds gisteren is nu ook Boris Berezovsky in de ban gedaan, de Russische pianist die we ook kennen van zijn vele Nederlandse optredens, maar ook wereldwijd door de jaren heen een grote reputatie heeft opgebouwd. Die reputatie blijft uiteraard, zij het alleen muzikaal, want vanuit puur menselijk perspectief ligt die in gruzelementen.

Gisteren publiceerde zijn impresariaat deze niet mis te verstane boodschap (blijkbaar zo haastig geconcipieerd dat de datum niet klopt: 7 maart moet 17 maart zijn):

Berezovsky, inmiddels 53 en o.a. winnaar van het beroemde Tsjaikovski Pianoconcours in Moskou in 1990, toonde zich in een talkshow op het pro-Kremlin kanaal Pervy op 10 maart jl. een groot voorstander van het gelijk maar afkoppelen van Kiëv van het openbare elektriciteitsnet. Dat we ons voorts toch vooral niet al te druk moesten maken over de inwoners van de Oekraïense hoofdstad en dat het wat hem betreft prima was dat de stad door het Russische leger werd belegerd. Hij was evenmin te spreken over de westerse media die volgens hem alleen maar pure leugens vespreiden. De oorlog tegen Oekraïne moest hoe dan ook worden gewonnen om er dan vervolgens iets goeds en moois uit te laten groeien. Het zou dan wel even duren, maar eens zou de waarheid tot de mensen doordringen.

Toen hem naar de impact van de alsmaar stijgende energiekosten in het Westen werd gevraagd was zijn reactie net zo veelzeggend: het interesseerde hem totaal niet; bovendien zou het Westen hiervoor heus wel een passende oplossing weten te vinden. Trouwens, hij zou in de komende drie jaar toch al niet naar het Westen reizen (blijkbaar had hij al een voorschot genomen op de ban). Nee, dit was echt zijn probleem niet.

De Duitse pianist en dirigent Lars Vogt (die overigens uitstekend Russisch spreekt) had er geen goed woord voor over: hij degradeerde direct zijn vriend tot ex-vriend nadat hij diens opvattingen uit diens eigen mond had opgetekend; hij was er duidelijk helemaal klaar mee.

De Venezolaanse pianiste Gabriela Montera, ook bepaald geen onbekende in het metier, toonde zich op Twitter uiterst teleurgesteld en stelde nuchter vast dat muzikale grootheid en empathie niet altijd hand in hand gaan. Waaraan ik alleen kan toevoegen dat de muziekgeschiedenis een groot aantal van dergelijke voorbeelden kent.

Ook het enfant terrible Teodor Currentzis heeft het deze dagen ongetwijfeld zwaar. De Beierse Staatsopera heeft de in mei 2024 geplande productie van de door Georg Friedrich Haas in 2016 gecomponeerde opera Koma to the Ja inmiddels geschrapt omdat daarin een hoofdrol was weggelegd voor Currentzis en diens MusicÆterna, het orkest uit de Oeral dat door Poetin al jaren (mede) wordt gesubsidieerd. Gelet op de complexiteit van het werk heeft het bestuur te kennen gegeven geen tijdig alternatief te kunnen leveren. Wel is het nog steeds de bedoeling de opera later alsnog tot uitvoering te brengen, zij het uiteraard met een ander orkest en onder een andere dirigent. Waarbij zich tevens de vraag voordoet of het muzieklabel van Sony de verbintenis met Currentzis in stand houdt.

Dan is er onze KLM die op aandringen van een Oekraïnse bron de audiotracks van een andere fervente Poetin-aanhanger, de Oekraïens-Amerikaanse pianiste Valentina Lisitsa (ze werd nota bene in 1973 in Kiëv geboren en vestigde zich later in de VS) van het in-flight entertainment systeem heeft verwijderd. Evenals Gergiev toonde zij zich eerder al enthousiast over de Russische annexatie van de Krim, terwijl zij bovendien regelmatig optrad voor pro-Russische milities. Maar Lisitsa heeft ook in Toronto bepaald geen potten kunnen breken met haar negatieve tweets over Oekraïners ('dog shit', 'pigs, 'nazi', enz.) en dat zij het had opgenomen voor de terroristen die MH17 hadden neergehaald. Voor het Toronto Symphony Orchestra was deze cocktail meer dan voldoende reden om de geplande concerten met haar af te zeggen.

En wat te denken van de Russische pianist en dirigent Mikhail Khokhlov, die verbonden is aan het vermaarde Gnessin Instituut in Moskou, talrijke Russische ereprijzen heeft binnengehaald en als invloedrijke docent een belangrijk stempel zet op zijn studenten. Op YouTube is een filmpje te zien (klik hier) waarin hij het 'Gnessin Virtuozen Orkest' dirigeert met op zijn zwarte shirt een grote witte Z. Niet alleen een duidelijke Poetin-aanhanger, maar blijkbaar ook een groot voorstander van de Russische invasie...

Heel triest allemaal, dit te moeten lezen over die zo bekende namen die regelmatig te vinden zijn in onze kolommen.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links