CD & DVD-recensie

 

© Siebe Riedstra, maart 2018

 

Stravinsky: Le Sacre du Printemps

NDR Elbphilharmonie Orchestra o.l.v. Krzystof Urbanski
Alpha 292 • 36' • (cd + Blu-ray)
Opname: dec. 2016, Elbphilharmonie, Hamburg
Live-opname Blu-ray: 17 februari 2017, Elbphilharmonie, Hamburg

www.youtube.com/watch?v=VqILCHdn

   

Men zou het bijna vergeten, maar Le Sacre du Printemps is een ballet, waarschijnlijk het bekendste ballet dat hoogst zelden op de programma's van dansgezelschappen voorkomt. Iedere klassieke muziekliefhebber kent het, balletkenners weten van het bestaan. Zo heeft de beruchtste partituur van Igor Stravinsky zich ontwikkeld tot een succesnummer waarmee iedere volgende maestro de blits kan maken. Het gevolg is een onafzienbare stroom van registraties die elkaar de loef afsteken in virtuoos machtsvertoon. Wie heeft het beste orkest? De meeste recente aflevering bereikte de muziekliefhebber uit Luzern, waar Riccardo Chailly de betreurde Claudio Abbado opvolgde. Hij erft een subliem orkest, en laat horen dat hij er geweldige resultaten mee weet te bereiken. Geeft hij ons nieuwe inzichten in een partituur die bol staat van onverwachte invallen? Niet echt.

De jonge Pool Krzysztof Urbanski (1982) dirigeerde onlangs het Radio Filharmonisch Orkest in de omroepserie op de vrijdagavond in TivoliVredenburg. Op het programma stond na de pauze het Concert voor Orkest van Lutoslawski. Hij dirigeerde dat werk niet alleen zonder partituur, hij liet zien dat hij in die partituur woont. Hij voelt zich er zo thuis dat het orkest zich als vanzelfsprekend laat leiden door de virtuoze uitdagingen die deze noten opwerpen. Het werd een feest voor alle betrokkenen, het dankbare publiek applaudisseerde even enthousiast als het hakkenroffelende orkest. Urbanski is sinds september 2015 vaste gastdirigent van het - toen nog - NDR Symphony Orchestra (dankzij de nieuwe Hamburgse concertzaal is het orkest omgedoopt tot NDR Elbphilharmonie Orchestra). Met dit orkest heeft Urbanski eerder opnamen gemaakt van werken van Lutosawski en de Negende van Dvorák. Vooral zijn kijk op Dvorák was ongemeen boeiend en verfrissend - een interpretatie die alle sentimentaliteit overboord gooit en direct tot het kloppende hart van deze muziek doordringt. Beide cd's heb ik hier besproken.

In de Sacre weet Urbanski zijn manschappen te inspireren op een manier die je niet voor mogelijk houdt: iedere noot heeft een dramaturgische betekenis. Dat zou normaal moeten zijn in een werk dat zijn oorsprong vond in de orkestbak, maar in de praktijk is het tegendeel het geval. Bij Urbanski leeft de partituur op een manier die de luisteraar het gevoel geeft dat hij daadwerkelijk naar een handeling luistert. Er wordt een verhaal verteld. Uiteraard dirigeert hij deze partituur uit het hoofd, of eigenlijk - zo formuleert hij het zelf - uit zijn ruggemerg. Het mooie is dat er geen sprake is van virtuoos effectbejag, en dat zou in Hamburg ook geen zin heben gehad, want dit is geen orkest dat opereert in de wereldtop. Niettemin weet Urbanski zijn musici zo mee te slepen dat er een Sacre wordt neerggezet zoals u hem nog niet eerder hebt gehoord. Het opnameteam en het avontuur van een nieuwe zaal hebben daarin zeker ook een bepalende rol gespeeld.

Dat we op deze cd alleen maar de Sacre te horen krijgen zou veel potentiële kopers kunnen afschrikken, maar wordt gecompenseerd door een videoregistratie van het concert dat op 17 februari 2017 plaatsvond, in Blu-ray formaat. Een interessant extraatje wordt geboden op YouTube, waar Urbanski zelf aan het woord komt, afgewisseld met beeldopnamen van het concert. De link vindt u hierboven.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links