CD-recensie

© Siebe Riedstra, september 2017

Hoe speelde Mozart? We weten het niet, maar zouden er een fortuin voor over hebben om er ook maar een glimp van op te vangen. Hoe Rachmaninov speelde weten we maar al te goed, en dankzij youtube kan iedereen zich daarvan op de hoogte stellen. Toch is er iets vreemds aan de hand. Aan de ene kant van het muziekhistorische spectrum windt men zich op over de kleinste kleinigheden in de accurate interpretatie van de werken van Bach, Mozart, etc. Aan de andere kant hebben we opnamen van componisten als Rachmaninov en Stravinsky binnen handbereik, en wat doen we ermee? Niets. Het zegt iets over het streven naar historisch correct gedrag - het is niets anders dan brillenmode, we passen het toe waar het uitkomt.

Anna Vinnitskaya en Krzysztof Urbanski hebben ongetwijfeld geluisterd naar de opnamen die Sergej Rachmaninov naliet van zijn eigen werken. Ze hebben er een wijze les uit getrokken: probeer niet te imiteren, maar ga voor de essentie. Er zullen ontelbare pianisten zijn die de opnamen van de meester tot in de kleinste details bestudeerd hebben, en vervolgens besloten om het anders te doen. Dat geldt ook voor Anna Vinnitskaya en Krzysztof Urbanski, maar deze twee hebben wel de essentie van Rachmaninovs spel herkend: de enorme rust die ervan uitstraalt.

De topvirtuoos Rachmaninov ging zich nooit te buiten aan virtuoos machtsvertoon, maar concertreerde zich liever op het kwetsbare detail. Dat is de kern van wat Vinnitskaya en Urbanski ter harte hebben genomen, en het werkt. Het komt buiten de concertzaal maar weinig voor dat men geboeid luistert naar bijna een uur muziek zonder dat de aandacht verslapt, maar hier gebeurt het. Dat de dirigent in zo'n situatie ook nog een hartig woordje mee kan spreken blijkt uit de overgang van het eerste naar het tweede deel van het Tweede concert. Dat gebeurt zonder stoppen - een magisch effect dat in de concertzaal onhaalbaar is.

Zowel Anna Vinnitskaya (1983) als Krzysztof Urbanski (1982) zijn opvallende aanstormende talenten. Zij is een Russische pianiste die in 2007 de eerste prijs behaalde bij de Koningin Elisabethwedstrijd voor piano. Na dat succes heeft ze zich niet in het concertcircus gestort, maar beperkt haar publieke optredens tot 40 à 50 concerten per seizoen. Ze woont met haar gezin (twee kinderen) in Hamburg, waar ze doceert aan haar alma mater, de Hochschule für Musik. Op bovenstaande youtube link kunt u zichzelf overtuigen van haar spel, in een beeldopname van het Tweede Rachmaninov concert, vanuit de Philharmonie in Keulen. Hij is sinds september 2015 vaste gastdirigent van het - toen nog - NDR Symphony Orchester, nu omgedoopt tot Elbphilharmonie. chef-dirigent was hij van 2010-2017 in het Noorse Trondheim en sinds 2011 in de Verenigde Staten in Indianapolis. Beiden zijn door het label Alpha liefdevol omarmd en krijgen de kans om door henzelf gekozen repertoire op te nemen. Voor Vinnitskaya is dit alweer de derde cd voor het label, na een recital met werken van Brahms en de beide pianoconcerten van Sjostakovitsj. . Urbanski verraste met een indrukwekkende Lutoslawski schijf en een nieuwe kijk op de Negende symfonie van Dvorak (ik heb ze hier beide besproken)

Hier laten ze horen dat een moderne aanpak van de historisch geïnformeerde uitvoeringspraktijk kan leiden tot nieuwe inzichten die ook een eigentijds publiek aanspreken.

index