CD-recensie
© Siebe Riedstra, september 2011
 |
Rachmaninov: 24 Préludes (compl.)
Rustem Hayroudinoff (piano)
Chandos CHAN 101007 • 80' •
Wie kent hem niet, de Prélude in cis-klein opus 3 nr. 2, de meest populaire creatie van Sergej Rachmaninov. Zelf kreeg hij een pesthekel aan dat stuk, een jeugdwerk uit 1892, dat deel uitmaakte van zijn opus 3, de Cinq Morçeaux de Fantaisie. Hij schreef ze toen hij negentien jaar was, in 1892. Het volgende jaar werden ze gepubliceerd, en daarvoor ontving de jonge componist veertig roebel. Rusland was nog niet aangesloten bij de Conventie van Bern uit 1886, dus van auteursrechten was nog geen sprake, en weg tophit. Die pesthekel hoeft niemand te verbazen, het zal je maar gebeuren.
Tot zover de eerste Prélude. Rachmaninov schreef zijn 24 Préludes in alle toonsoorten niet als één geheel, zoals Bach, Chopin en Debussy, maar met horten en stoten. De Tien Préludes opus 23 ontstonden in 1903 en pas in 1910 besloot hij de ontbrekende 13 te schrijven; ze werden zijn opus 32. Dat het uiteindelijk wel degelijk om een gesloten cyclus gaat bewijst de laatste Prélude in Des, die gebaseerd is op de omkering (g-as-des) van het motief waarmee de eerste begint (a-gis-cis). Des te merkwaardiger is het dat er maar weinig opnamen bestaan van alle 24 op één schijfje.
Om maar eens een voorbeeld te nemen: Marietta Petkova maakte een live-registratie waarmee ze veel waardering wist te oogsten, op een dubbel-cd die uitgebracht werd op het label Challenge Classics (klik hier). Merkwaardig is dat ze ongeveer terzelfder tijd een studio-opname het licht deed zien bij Brilliant Classics voor een fractie van de prijs van die live-opname Ruslem
Hayroudinoff heeft een uiterst sfeervolle cd gemaakt waarbij opvalt dat hij Rachmaninov benadert via Debussy en niet via Bach zoals Alexis Weissenberg (RCA). Dat blijkt uit zijn pedaalgebruik en uit zijn rijkgeschakeerde toucher. Chandos doet daar met een zeer ruime akoestiek nog een schepje bovenop en daardoor wordt het klankbeeld behalve sfeervol ook diffuus. Hayroudinoff doet zeker niet onder voor Petkova, maar voor het betere werk moet u maar eens luisteren naar Dmitri Alexeev op Virgin Classics. Dat is pas pianospelen. Maar eerlijk is eerlijk, ook hij verspreidt ze over twee cd’s, afgewisseld met andere stukken (o.a. de eerdergenoemde Cinq Morçeaux op. 3).
Wie die 24 Préludes nu eindelijk wel eens ongestoord, als een gesloten cyclus op één schijfje wil horen, is bij Chandos aan het goede adres.