CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, juli 2009

 

 

Mathias: Let the people praise thee, o God op. 87 - Magnificat & Nunc dimittis op. 53 - A Babe is Born op. 55 - In excelsis gloria - Processional orgel solo - Missa brevis op. 64 - Ave verum corpus - Carillon orgel solo - All wisdom is from the Lord op. 88 nr. 3 - Lift up your heads op. 44 nr. 2 - O nata lux op. 83 nr. 3 - Festival Te Deum op. 28 - Jubilate Deo op. 90 nr. 2.

Jonathan Vaughn (orgel) - Wells Cathedral Choir o.l.v. Matthew Owens.

Hyperion CDA67740 • 76' •


Alun Hoddinott en William Mathias zijn de twee belangrijkste componisten die in Wales in de tweede helft van de twintigste eeuw actief waren. Hoddinott overleed in 2008 op 78-jarige leeftijd en zijn reputatie zorgde ervoor dat in het nieuwe Millennium Centre in Cardiff een concertzaal, de BBC Hoddinott Hall, naar hem is vernoemd. Mathias overleed al in 1992, slechts 57 jaar oud; zijn staat van dienst was dusdanig dat hij de eervolle opdracht ontving om voor het huwelijk van Charles en Diana een anthem te componeren: Let the people praise thee, o God. 75 millioen mensen zouden dat stuk gehoord moeten hebben, ware het niet dat de televisiecommentatoren er lekker doorheen babbelden.

Het oeuvre van Mathias omspant vele genres. Drie symfonieën, drie pianoconcerten, concerten voor viool, clavecimbel, harp, hobo, klarinet en orgel plus een reeks losse orkestwerken; een opera, The Servants (1981) op een libretto van niemand minder dan Iris Murdoch; drie strijkkwartetten en een aantal andere kamermuziekwerken; een aanzienlijke hoeveelheid orgelwerken. Last but not least het prachtige oratorium Lux aeterna, waarin hij de dood van zijn moeder herdenkt (Chandos CHAN 8695).

Mathias voelde zich als componist meer aangetrokken tot de gevestigde meesters dan tot de avant-garde. Hij bewonderde Debussy, Bartók, Gershwin, Strawinsky, Britten en Tippett. In zijn latere jaren kwam Messiaen daar nog bij. Het was zijn vurige wens om muziek te schrijven voor het heden, niet voor een onzekere toekomst. Mathias was een gelovig man, en dus is het geen wonder dat hij een groot aantal werken heeft geschreven voor liturgisch gebruik, voor koor, met of zonder orgelbegeleiding. Zijn reputatie berust boven alles op die werken.

Deze cd legt daarvan getuigenis af. Muziek voor de eredienst kan gemakkelijk afglijden naar sentimentaliteit en bombast, maar daarvoor hoeft de luisteraar hier niet bang te zijn. Mathias stelt flinke, maar geen onredelijke eisen aan uitvoerenden zowel als luisteraars. Zijn muziek heeft ritmisch elan en gekruide dissonanten; jazz en blues hebben hun sporen nagelaten, maar ook de extase van Messiaen is te bespeuren. Het is kortom geïnspireerde en vakkundig gemaakte gebruiksmuziek. De Missa Brevis op 64 behoort tot het beste in de Britse koortraditie.

Het is duidelijk dat we deze werken in de concertzaal niet te horen zullen krijgen, maar dat geldt helaas ook voor de instrumentale werken van deze Welshman. Jammer, want zijn symfonieën (nummer 1 en 2 staan op Nimbus NI 5260) zijn meer dan de moeite waard.

Een kort werk dat er uit springt als zeer 'konzertfähig' is het korte maar o zo prachtige 'O nata lux' op. 83 nr. 3; het doet je watertanden naar de andere werken onder dat opusnummer. Iets voor het Nederlands Kamerkoor?

Het Wells Cathedral Choir (Wells ligt niet in Wales) bestaat uiteraard uit jongens en mannen, maar heeft ook een regiment meisjes in zijn gelederen, en op deze opname werken ze allen mee. Daarmee is de koorklank bepaald: penetrant, zonder vibrato, loepzuiver, en met een tikje naïviteit. Zo'n koorklank is niet ieders 'cup of tea', maar ze past wel als een handschoen bij dit repertoire en kan zich in dit geval meten met de beste koren van zijn soort op het Britse continent.

Jonathan Vaughn krijgt ruimte om twee solowerken voor orgel op het pas gerestaureerde Willis orgel van de Kathedraal te laten horen, en ook dat smaakt naar meer. Gelukkig is er een hele cd met orgelwerken volgespeeld door John Scott, op 'zijn' orgel in St.Paul's Cathedral in Londen (Nimbus NI 5367). Dit is orgelmuziek die een internationale kans verdient.

Weer een pareltje aan de kroon van Hyperion, perfect opgenomen en tot in de puntjes verzorgd. William Mathias waardig.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links