CD-recensie

© Siebe Riedstra, augustus 2018

Een van de meest waardevolle ontwikkelingen van de voorbije halve eeuw is de ontdekking van muziek die ouder is dan de muziek die onze voorouders kenden. In de vijftiger jaren werden de Vier Jaargetijden van Vivaldi aan ons muzikale bewustzijn toegevoegd en daarna gingen stukje bij beetje de archieven open. De cd zorgt intussen voor een effectieve verspreiding van componisten waarvan nauwelijks iemand tot voor enige decennia weet had. Een van die toondichters is Luca Marenzio, Venetiaan van geboorte, en actief in de tweede helft van de zestiende eeuw. Geboren in 1553 en gestorven in 1599 was hem geen lang leven toebeschoren, maar wat hij in dat korte aardse bestaan presteerde is kwantitatief en kwalitatief indrukwekkend - 500 madrigalen in 23 boeken.

Muziek was in de tijd van Marenzio een elitaire aangelegenheid, ze kwam tot klinken in kerken en paleizen. Aan missen en madrigalen was dus een constante behoefte. Marenzio had iets met madrigalen, en door zijn ingeboren tekstgevoeligheid te combineren met zijn muzikale fantasie wist hij indrukwekkende hoogtepunten in het genre te scheppen. Dat is op zich nog geen prestatie die muziekgeschiedenis schrijft, maar bij Marenzio is er meer aan de hand: zijn muziek ontwikkelt zich in de loop van zijn bestaan op een spectaculaire manier. De vriendelijke diatonische harmonieën waarmee hij als jonge man successen boekt maken aan het einde van zijn leven plaats voor onrustige chromatiek. Een schokkende ontwikkeling die in al zijn pracht duidelijk wordt wanneer men de eerste en de laatste track van deze cd achterelkaar beluisterd - probeer het, Spotify is er goed voor.

Na zo'n aansporing lijkt het niet nodig om deze cd aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Rossoporpora biedt een enkelvoudige bezetting van de madrigalen, zuinig met vibrato en in de eerste helft van de cd spatzuiver van intonatie. De chromatiek in de latere werken levert hier en daar intonatieprobleempjes op voor kritische oren. Voor de liefhebbers die al een paar cd's van Marenzio in de kast hebben staan is dat niet relevant, die weten waar het om gaat. Voor beginnende verzamelaars in dit genre is deze cd een mooi startpunt, omdat ze een handig chronologisch overzicht biedt in het kolossale oeuvre van deze componist, uitgebreid toegelicht en prachtig opgenomen.

index