CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, maart 2012

 

 
 

(Simeon (ten) Holt: Canto Ostinato

Rondane Kwartet

RKO1 • 53' + 51' • (2 cd’s)

Live-opname: kerk De Duif, Amsterdam, mei 2010

 

(Simeon (ten) Holt: Horizon

Rondane Kwartet

RKO2 • 54' + 55' • (2 cd’s)

Live-opname: kerk De Duif, Amsterdam, mei 2010

www.rondanekwartet.nl (inclusief bestelinformatie)

www.simeontenholt.com (inclusief bestelinformatie)


Simeon ten Holt (1923) is een volstrekt unieke verschijning in het Hollandse muzieklandschap. In zijn eigen woorden: ‘Je hebt Simeon ten Holt, en dan heb je de rest’. Een uitspraak die wat geborneerd mag overkomen, maar die reliëf krijgt wanneer we de feiten ernaast leggen. Van één opname van Ten Holsts bekendste werk, Canto Ostinato (1976-9), werden meer cd’s verkocht dan van alle andere Nederlandse componisten bij elkaar. Die zit.

Dat was een uitvoering door de pianisten Kees Wieringa en Polo de Haas, en ze verscheen op het label Emergo, in 1996. Ten Holt was toen 73 jaar! De aard en verschijning van Canto verschillen van uitvoering tot uitvoering, en dat eerste succes was eigenlijk een soort ‘hoogtepunten uit’. Met een tijdsduur van 75 minuten is het de kortste van alle Canto’s die zijn verschenen. Wat echter verdrietig stemt, is de teloorgang van het label Emergo. Dat maakt deze cd tot een collector’s item, en dat zou niet moeten zijn.

Aan discografische aandacht heeft het de oude Simeon sinds 1996 niet ontbroken. Het documentatiecentrum voor Nederlandse muziek, Donemus, onderhield al decennialang een platenlabel. In de jaren zestig waren het degelijke grammofoonplaten met partituur, in de jaren negentig was dat gegroeid tot een cd-label, Composer’s Voice. Donemus zag zijn kans schoon en bracht ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van ten Holt een box uit met daarin op tien cd’s alle werken voor één en meer piano’s, aangevuld met een dvd waarop de componist zelf aan het woord komt (klik hier). De opnamen waren live-registraties, te danken aan de inspanningen van Muziekcentrum Vredenburg en de VPRO.

Een paar jaar later kwam er een nieuwe discipel van ten Holt in beeld, Jeroen van Veen. Samen met echtgenote Sandra en collega’s Fred Oldenburg en Irene Russo zorgde hij voor een box met elf cd’s waarop de ‘complete multiple piano works’ werden bijeengebracht. Canto Ostinato, Lemniscaat, Horizon, Incantatie IV, Meandres en Shadow nor Prey uit 1993-5, de laatste partituur van de meester. De Simeon ten Holt Stichting was verantwoordelijk voor de zakelijke kant en het label Brilliant bracht het uit. Jeroen en Sandra van Veen blijven wereldwijd actief in het propageren van de werken van ten Holt.

Het zegt veel over de actuele positie van deze eigenheimer dat er nu een nieuw pianokwartet is opgestaan dat zich bezighoudt met zijn muziek. Het Rondane Kwartet gaf op 25 en 26 mei 2010 twee concerten in De Duif te Amsterdam, die op twee cd’s in eigen beheer werden uitgegeven. De Duif is een voormalige Rooms Katholieke kerk die door de Dienst Stadsherstel Amsterdam van de ondergang is gered. Een kolossale prestatie, inclusief de restauratie van het monumentale Smits orgel, het enige instrument van Smits boven de grote rivieren. De Dienst Stadsherstel restaureert niet alleen, ze verzorgt ook de exploitatie van De Duif. Gelukkig niet alleen voor bruiloften en partijen, ook voor gratis concerten op het Smits orgel, en de activiteiten van het Rondane Kwartet. Want op 10 en 11 april aanstaande is het opnieuw raak: dan speelt het Rondane Kwartet Canto Ostinato (10 april) en Lemniscaat (11 april).

Het Rondane Kwartet

Geen enkele uitvoering van deze werken kan gelijk zijn aan een vorige, zelfs niet waanneer ze gespeeld wordt door dezelfde uitvoerenden. Van concert tot concert moeten er beslissingen genomen worden die door het moment worden ingegeven en dus altijd anders zullen uitvallen. Vandaar de kolossale verschillen in de lengte, of zelfs in het tempo. Vergelijken tussen de hier genoemde opnames heeft geen enkele zin. Wat in alle gevallen overblijft is een intense overgave aan de muzikale legpuzzels die steeds anders opgelost blijken te kunnen worden.

Het Rondane Kwartet bestaat uit Petra van Oort, Laura Sandee, Daphne Keune en Robert Lambermont. Ze geven alles op vier Fazioli’s en benutten de beschikbare sonoriteiten optimaal. Tom Peeters was verantwoordelijk voor de natuurgetrouwe live-opname waaraan uiteraard een publieksbijdrage niet mag ontbreken. Een apart compliment verdient de vormgeving. Vet cool. Deze werken kunnen hun momentum echter alleen ontlenen aan het continuum waarin wordt gemusiceerd. Met andere woorden: je moet erbij zijn. Dat kan op 10 en 11 april in De Duif.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links