CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, februari 2018

 

Godowsky: Passacaglia - 5 Schubert Song Transcriptions - 4 Piano transcriptions from various authors - Four Poems - Wein, Weib und Gesang, Symphonische Metamorphosen Strauss'scher Themen nr. 3 -Alt Wien, Triakontameron nr. 11

Emanuele Delucchi (piano)
Piano Classics PCL0096 • 65' •
Opname: maart 2015, Marco Barletta Workshop, Chiavari (I)

   

Leopold Godowsky (1870-1938) was in de eerste plaats pianovirtuoos, en in de tweede plaats componist. Het is de combinatie van beide kwaliteiten die hem interessant maakt. We hebben het dan niet over een muziekvinder, maar over iemand die de grenzen opzoekt van de technische mogelijkheden van zijn instrument. Dat kan nieuwe inzichten opleveren in oude partituren. Godowsky zag mogelijkheden in Schuberts Onvoltooide Symfonie. Een basthema van acht maten dat hem het volmaakte materiaal bood voor een Passacaglia, bestaande uit 44 variaties, cadens en fuga op de opening van Schuberts meest geliefde schepping. Een compositie die nooit met de chaconne uit de Vierde symfonie van Brahms zal kunnen wedijveren, maar wel de onuitputtelijke pianistiek laat horen die Godowsky in reserve had.

Godowsky's scheppingen zou men kunnen karakteriseren als 'tussen kunst en kitsch'. Na de grandioze passacaglia in de categorie kunst vervolgt pianist Emanuele Deluccha met een aantal transcripties die gezien hun herkomst geen kitsch mogen heten, maar in ieder geval wel de sfeer van de salon met zich meebrengen. Gek genoeg zijn het juist de latere Four Poems, geschreven nadat Godowsky definitief naar de Verenigde Staten vertrok, die iets kitscherigs hebben. Het enige andere originele werk op deze schijf is Alt Wien, en dat is tevens de titel waarmee Godowsky een halve eeuw lang roem heeft verworven. Ironisch genoeg kwam die roem tot stand door - u raadt het - een transcriptie. Sterviolist Jascha Heifetz was verantwoordelijk voor een arrangement dat jarenlang als toegift fungeerde op zijn recitals.

De muziek mag dan voor een deel licht van gewicht zijn, een programma als dit stelt loodzware eisen aan de uitvoerder. Emanuele Deluccha beschikt niet alleen over de benodigde technische en muzikale capaciteiten, hij bewijst in zijn spel een hartstochtelijk geloof in deze muziek. Dat blijkt ook uit de enthousiaste, goed gedocumenteerde en uitstekend geschreven toelichting van zijn hand. Uiteraard moest die uit het Italiaans worden vertaald naar het Engels, en daarin zijn een paar aardige stijlbloempjes te lezen. Zo wordt het Italiaanse woord virtuosismo vertaald als virtuosism in plaats van virtuosity. Gelukkig schaadt het de leesbaarheid van het negen pagina's tellende betoog niet. Deluccha bespeelt de Steinway D 274 uit 1906 uit de collectie van pianorestaurateur Marco Baletta, in wiens werkplaats de cd sfeervol werd opgenomen.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links