CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, september 2020

Franck: Psyché - Le chasseur maudit - Les Éolides

Royal Scottish National Orchestra & Voices o.l.v. Jean-Luc Tingaud
Naxos 8.573955 • 71' •
Opname: jan. 2018 & aug. 2019, RSNO Centre, Glasgow

   

César Franck begon zijn leven als pianospelend wonderkind, maar maakte de belofte als componist pas waar na zijn zestigste. Ondanks vier opera's blijkt hij geen aangeboren gevoel voor drama te hebben gehad, maar met zijn symfonische gedichten had hij meer succes. Drie ervan zijn op deze cd samengebracht: Les Éolides uit 1875, Le Chasseur maudit uit 1882 en Psyché uit 1887. Psyché, dat drie jaar voor de dood van de meester ontstond, wordt - afgezien van de Symfonie - door velen beschouwd als zijn grootste symfonische schepping. Uitvoeringen van het complete werk zijn dun gezaaid, want het bevat een stevige koorpartij. Nu zijn de delen voor het koor gesepareerd van de instrumentale, en dus ontstond al snel de gewoonte om het werk als vierdelig symfonisch gedicht te presenteren, als volgt: 1. Le Sommeil de Psyché - 2. Psyché enlevée par les Zephyrs - 3. Le Jardin d'Eros - 4. Psyché et Eros. Die vierdelige versie werkt op zich uitstekend, ook al omdat ze een gesloten narratief heeft en de handeling op de voet volgt. Franck verdeelde het werk in drieën, en het derde deel bevat het grootste kooraandeel.

Franckisten met een zwak voor dit werk zullen uiteraard met spanning uitzien naar een opname van de gehele partituur, maar daarvoor moet men geduld oefenen, want er zijn in de discografische geschiedenis maar een handvol opnamen verschenen.

Wat daarbij opvalt is dat het werk met name in Nederland diverse memorabele uitvoeringen en opnamen heeft gekend. Eduard van Beinum voerde het in Amsterdam uit en maakte voor Decca een opname die onlangs opnieuw verscheen op het label Eloquence. Jean Fournet was een Franse Nederlander die een groot deel van zijn carrière doorbracht in Hilversum. Zijn live-opname met het Radio Filharmonisch Orkest en het Groot Omroepkoor maakte deel uit van de jubileum box die verscheen ter gelegenheid van vijftig jaar samenwerking tussen Fournet en het RFO. Het label Brilliant heeft deze opname in licentie genomen, en ze maakt nu deel uit van de Franck-Edition die daar in 2019 uitkwam. Bovendien realiseerde Fournet een opname met de Tsjechische Philharmonie en Koor, die uitgebracht werd door Supraphon en op YouTube te beluisteren valt. Ook Willem van Otterloo liet zich niet onbetuigd - hij voerde het werk uit met het Nederlands Kamerkoor en het Residentie Orkest - die opname verscheen in de Otterloo-box uit 2011. Kenneth Montgomery, jarenlang chef van zowel Groot Omroepkoor als Omroeporkest, verzorgde een complete uitvoering in Hilversum. Kees Bakels tenslotte dirigeerde eveneens de complete partituur met het Groot Omroepkoor en het Radio Symfonie Orkest in het Concertgebouw voor de VPRO (7 juli 1995).

Het Royal Scottish Symphony Orchestra lijkt geen voor de hand liggende keuze voor Frans repertoire, maar heeft onder haar voormalige chef Stéphane Denève het tegendeel bewezen, met een exemplarische registratie voor het label Naxos van de orkestwerken van Albert Roussel. Denève werd in 2018 opgevolgd door Thomas Sondergard, maar Naxos werkt in het Franse repertoire al een aantal jaren zeer succesvol samen met de Fransman (1969) Jean-Luc Tingaud. Alle reden dus om deze uitgave reikhalzend tegemoet te zien. Het resultaat valt echter duidelijk in twee delen uiteen: over het orkest valt niets dan goeds te melden, maar wat het koor betreft zal niet iedereen gelukkig zijn. Dat ligt niet aan de kwaliteit van de zangers, maar aan de beperkte omvang van het ensemble. Op de bijgeleverde foto tel ik vier maal vier vocalisten, en zo klinkt het ook - hoewel dat misschien niet iedereen zal opvallen. Wel duidelijk is dat hierdoor geen sprake kan zijn van een homogene koorklank zoals die geproduceerd werd door (bijvoorbeeld) het Groot Omroepkoor. Over het orkest en de interpretatie van de drie overige werken niets dan lof. Wel memoreer ik nog graag even aan een opname van Le Chasseur Maudit, die wijlen Raymond Leppard in 1995 maakte met het Royal Philharmonic Orchestra. Leppard koos ervoor om de beide hoorns, die in het begin de hoofdrol vervullen, antifonisch op te stellen - een magisch effect. Ook de moeite waard: de drie cd's die wijlen Roberto Benzi voor het label Naxos realiseerde met het Gelders Orkest, en die hun weg gevonden hebben naar de Franck-Edition van Brilliant.

Wat betreft het orkestaandeel (van bijna een uur) op deze nieuwkomer: Jean-Luc Tingaud heeft in dit repertoire een uitstekende reputatie opgebouwd, hij heeft een orkest tot zijn beschikking dat zich een idiomatische klank voor dit repertoire heeft eigen gemaakt en de opname door Andrew Walton is zoals altijd tot in de puntjes verzorgd.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links