CD-recensie
© Siebe Riedstra, april 2019
Flemish Requiem - Vlaams Requiem Fiocco: Missa pro defunctis - Commendationes Brehy: Missa pro defunctis - Motet De Profundis - Motet Libera me CantoLX, Ensemble de la Chapelle Saint-Marc o.l.v. Frank Agsteribbe |  |
Flemish Requiem - Vlaams Requiem - is een cd die vanaf de eerste maat de argeloze luisteraar in opperste verwarring brengt. Hoe zijn twee jachthoorns verdwaald in de kerk? Kennelijk is daar destijds in Vlaanderen iets helemaal uit de hand gelopen. De commentaren in het boekje gaan er op in maar vinden geen verklaring - de beide hoornisten merken alleen op dat de hoornpartij een simpele klus is. Desondanks schetteren ze er in het Tuba mirum lustig op los. We hebben het over het Requiem van de jonggestorven Joseph-Hector Fiocco (1703-1741), hoewel de toelichting over het auteurschap een slag om de arm houdt. Hoe dan ook, die hoorns zijn een raadsel; de hoornsolo in de Hohe Messe verandert daar niets aan. In het Requiem van Pierre-Hercule Brehy (1673-1737) is de orde hersteld, geen hoorns maar strijkers bepalen het klankbeeld. Op youtube staat een live-uitvoering van het Requiem van Fiocco in een verdubbelde vocale bezetting, niet vanaf het klavecimbel maar op de bok gedirigeerd door Frank Agsteribbe, zie bijgaande link (de eerste van acht video's).
Deze uitgave is het resultaat van onderzoek dat mogelijk gemaakt wordt door de Universiteit van en het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen, die ook voor de financiële realisatie tekenen. Frank Agsteribbe doceert aan het Conservatorium en heeft uiteraard alle research voor het project uitgevoerd. Hij had voor de realisering maar een klein ensemble nodig: vier vocalisten, vijf strijkers, twee hoornisten. Zelf heeft hij de leiding vanachter het kistorgel.
De opnameproductie was in handen van Korneel Bernolet, zelf een uitstekend klavecinist, maar inmiddels verantwoordelijk voor menige uitgave op het label Et'cetera. Wat hij hier heeft getoverd met slechts een dozijn musici (daarin reken ik de vocalisten mee) verdient de grootste bewondering. De beide hoorns zijn perfect geïntegreerd: ze vormen de natuurlijke schakel tussen het strijkkwintet en het vocale kwartet. Dat het totaalresultaat dan toch nog zo indrukwekkend en natuurlijk kan klinken is wondermooi. De betrokken musici moeten zich dolgelukkig hebben gevoeld.
Het resultaat is hartverwarmend. Afgezien van alle muziekwetenschappelijke achtergronden is het aan de luisteraar om vast te stellen hoe deze werken een verschil kunnen maken. De verrassende conclusie is dat ze dat doen. Niet alleen door die wonderlijke hoorns, maar vooral door de totale overgave van de betrokken musici, zingend en spelend en dirigerend. En niet te vergeten de ontroerende eenvoud van deze vergeten Vlaamse meesters. Een luisterervaring om te koesteren en te delen.