CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, februari 2014

 

Ludovico Einaudi - Waves - The Piano Collection

1. Le Onde - 2. Eden Roc - 3. I Giorni - 4. Una Mattina - 5. Divenire - 6. Nightbook - 7. In a Time Lapse

Jeroen van Veen (piano), Sandra van Veen (elektrische piano)

Brilliant Classics 9452 (7 cd's)

Opname: juni 2013, Van Veen Productions, Studio 1, Culemborg

Klik hier voor de complete inhoudsopgave

   

De fenomenale successen van componisten als Philip Glass, Arvo Pärt, en in eigen land Simeon ten Holt bewijzen al enige decennia dat klassieke muziek ook leeft onder het jongere deel van de samenleving. Tegelijkertijd worstelen orkesten, zalenbazen en programmeurs met een vergrijzend concertpubliek en een krimpende zaalbezetting. De oudjes luisteren naar een heleboel Mahler en Sjostakovitsj, en de jonkies hebben hun iPhone vol muziek altijd bij zich. Mahler en Sjostakovitjs waren een halve eeuw geleden 'not done', nu trekken ze nog heel even volle zalen. De tijden veranderen en het klassieke muziekveld ligt wijdopen.
Wie pakweg een kwart eeuw geleden voorspeld zou hebben dat Simeon ten Holt de meest beluisterde componist van Nederland is, zou weggehoond zijn. Vandaag moet de klassieke muziekwereld wennen aan het idee dat Canto Ostinato de meestgespeelde Nederlandse compositie aller tijden is geworden. Dat het daarmee een onvergankelijk meesterwerk is weten we nog lang niet, maar dat wisten we honderd jaar geleden ook niet over de symfonieën van Mahler.

De Nederlandse pianist Jeroen van Veen heeft een reputatie verworven met het propageren van de 'minimal music' van Simeon ten Holt, Philip Glass en Arvo Pärt. Nu vraagt hij de aandacht voor wellicht de populairste minimalist van het moment, de Italiaan Ludovico Einaudi. Strikt genomen is Einaudi geen minimalist volgens de regels van Phil Glass, maar in een wat bredere context mag hij best zo heten. Zijn stukken komen met weinig middelen tot stand en vergen het minimum van de luisteraar. Hebben we dat eerder gehoord? Ja. De Franse componist Erik Satie maakte er zijn handelsmerk van, en Debussy en Ravel droegen hem op handen. Het verschil? Satie stierf straatarm en Einaudi is nu al een welgesteld man. Een troostgevende gedachte is dat Satie posthuum toch nog miljonair is geworden.

Ludovico Einaude (1955) heeft het conservatorium bezocht en studeerde daarna bij Luciano Berio. Op zijn veertigste begon hij te experimenteren met muziek die de grens tussen minimal music, klassiek, pop en easy listening niet meer erkent. Hij heeft daarmee kennelijk een gevoelige snaar geraakt bij heel veel mensen voor wie Mahler en Sjostakovitsj verschijnselen van een andere planeet zijn. Geen wonder dat er in kringen van serieuze muziekkenners nogal schamper over zijn werk wordt gesproken. Dat neemt niet weg dat er sinds het verschijnen van zijn eerste album Le Onde (De Golven) in 1996 maar liefst zes opvolgers het licht hebben gezien. Nummer twee, Eden Roc uit 1999 is de moeite van een keertje beluisteren meer dan waard (youtube).

Jeroen van Veen geeft hier geen letterlijke imitatie van wat Einaudi zelf heeft vastgelegd, maar biedt een eigen kijk zonder de noten te veranderen. Waar Einaudi toegang heeft tot een orkest (Divenire) of elektronische hulpmiddelen (Nightbook) heeft Van Veen zich beperkt tot het basisinstrument, de akoestische piano. In een enkel geval laat hij zich bijstaan door echtgenote Sandra, die een tweede partij invult op elektrische piano. Er is nog een klassiek geschoolde pianiste die zich heeft ontfermd over de noten van Einaudi, en dat is Hanna Devich. Zij nam het album Nightbook op in een verkorte versie (twee nummers waarvoor veel extra's nodig zijn sneuvelden). Ze laat haar pianistische ideaalvoorstelling echter gretig los op deze simpele noten, en die kunnen daar niet tegen. Voor zoiets bestaat een aardig Amerikaans gezegde: you can't make a silk purse out of a sow's ear.

 De lezer kan zelf zijn conclusie trekken. Wat overblijft is een eerlijke poging van Jeroen van Veen om een naar zijn overtuiging interessante componerende tijdgenoot aan zijn publiek voor te stellen, en dat lukt hem uitstekend, zonder flauwekul en in zijn eigen studio in Culemborg.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links