CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, mei 2014

 

Catalani: Ero e Leandro - Scherzo - Andantino - Contemplazione - Il Mattino

Orchestra Sinfonica di Roma o.l.v. Francesco la Vecchia

Naxos 8.573072 55'

Opname: april en juli 2011, OSR Studios, Rome; juni 2012, Auditorium di Via Conciliazione, Rome (Scherzo)

 

 

Francesco La Vecchia en zijn Orchestra Sinfonica di Rome zijn bezig met een ware kruistocht voor vergeten Italiaans orkestrepertoire, voornamelijk uit de twintigste eeuw. Hier besteden ze aandacht aan een negentiende-eeuwer, de jonggestorven Alfredo Catalani (1854-1893). Catalani overleed op de drempel van zijn internationale doorbraak; een jaar voor zijn dood ging de opera 'La Wally' in de Milanese Scala in première. Hoewel niet onmiddelijk een doorslaand succes heeft ze tot vandaag de dag repertoire gehouden, geen geringe prestatie voor een componist van nog geen veertig jaar. Uiteraard was er voor Catalani in het Italië van die tijd maar één manier om beroemd te worden: als operacomponist. Dat viel niet mee naast een grootheid als Verdi (die hem maestrino noemde - meestertje) en het aanstormende talent Puccini (die iedereen met een grammetje succes wantrouwde). Catalani was dan ook bepaald niet blij met zijn collega's en al helemaal niet met zijn uitgever Ricordi. Aan zijn opera's heeft hij geen cent verdiend, hij hield zich in leven met het geven van compositielesssen aan het Milanese conservatorium - als hij tenminste niet te ziek was.

Catalani kon uiteraard niet anders dan zich verzetten tegen de allesoverheersende invloed van Verdi, en samen met Boito liet hij zich inspireren door Richard Wagner. Zijn prachtige orkestbehandeling mag gerust een Italiaanse insteek op de meester uit Bayreuth worden genoemd. Catalani liet slechts een handjevol orkestwerken na, en hier worden ze vrijwel volledig gepresenteerd. Jammer dat er onvoldoende tijd was om ook het voorspel tot de vierde akte van La Wally op te nemen - dan zou het beeld van de orkestrale Catalani completer zijn geweest. Ondanks dappere pogingen in de toelichting mogen we één ding vaststellen: Catalani was geen symfonicus. Zijn Il Mattino uit 1874 is een mooie schildering van de dageraad, maar een 'Sinfonia Romantica' is het allerminst. Ero e Leandro uit 1884 markeerde het eerste orkestrale succes van Catalani, een symfonisch gedicht zou ik het echter niet willen noemen. Meer een aaneenschakeling van boeiende vignetten, die onderlinge samenhang vertonen. Wat wel opvalt is de hang naar natuurschildering die we later ook bij Mahler aantreffen ( wie ein Naturlaut, het begin van de Eerste symfonie) - niet voor niets was de dirigent Mahler een voorvechter van 'La Wally', net als Toscanini - die zijn dochter Wally noemde.

Deze uitgave biedt geen nieuwe inzichten, maar geeft wel een mooi overzicht van de ontwikkeling van Catalani - in de allereerste plaats als orkestrator, van het Beethoveniaanse Scherzo uit 1878 tot het geheel eigen geluid van Ero e Liandro uit 1884. Gedegen voorbereiding en een prima opname maken deze cd een waardevol document in de historische verslaglegging van de Italiaanse muziekgeschiedenis. En dan te bedenken dat er geen stuiver staatssubsidie aan dit orkest te pas komt. Bravi tutti!


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links