Angela Gheorghiu zingt Puccini

Puccini: La Bohème

Angela Gheorghiu (Mimì), Ainhoa Arteta (Musetta), Ramón Vargas (Rodolfo), Ludovic Tézier (Marcello), Quinn Kelsey (Schaunard), Ore4n Gradus (Colline), Paul Plishka (Benoit, Alcindoro), Meredith Derr (Parpignol), Robert Maher (Sergente), Richard Pearson (Doganiere)
Metropolitan Opera
Dirigent: Nicola Luisotti
Regie: Franco Zeffirelli
Bonus: Backstage at the Met - Presentatie: Renée Fleming
Bonus: Zeffirelli at the Met

EMI 2174179 (dvd - opname 5 april 2008)

* * *

Angela Gheorghiu - My Puccini

Fragmenten uit La Bohème, Suor Angelica, Gianni Schicchi, Manon Lescaut en Tosca

Angela Gheorghiu, Patrizia Biccire, Patrizia Ciofi (sopraan), Monica Bacelli (mezzosopraan), Roberto Alagna, David Cangelosi (tenor), José van Dam, Sorin Coliban, Gwynne Howell (bas).

Orchestra Sinfonica di Milano Giuseppe Verdi, London Symphony Orchestra, Chorus and Orchestra of the ROH Covent Garden

Dirigent: Anton Coppola, Antonio Pappano

Bonus-dvd: fragmenten uit Madama Butterfly, Turandot, Gianni Schicchi & Reflections on Puccini met o.a. Angela Gheorghiu, Marilyn Horne, Richard Hazell en Antonio Pappano

Angela Gheorghiu (sopraan), Roberto Alagna (tenor)

Orchestra of the Royal Opera House Covent Garden, Staatskapelle Dresden

Dirigent: Richard Armstrong, Ion Marin, Giuseppe Sinopoli

EMI Classics 2174412 (cd & dvd)

---

De Roemeense sopraan Angela Gheorghiu is in alle opzichten een ware diva, en daarmee bedoel ik ook dat zij soms uitermate arrogant, onredelijk, veeleisend en zelfs onsympathiek kan zijn. Aan de andere kant kan zij ook zo lief en charmant uit de hoek komen, dat je haar prompt al haar diva-grillen vergeeft, en als zij daarna begint te zingen, verdwijnt werkelijk alle irritatie als sneeuw voor de zon. Eén minuut Angela Gheorghiu straalt meer allure en meer expressiviteit uit dan een vol uur Anna Netrebko. De gloednieuwe verfilming van La Bohème met Netrebko heb ik nog niet gezien, maar wel besprak ik eerder de cd-uigave met de geluidsband (klik hier) en als ik die leg naast de nieuwe dvd met de voorstelling die Gheorghiu op 5 april 2008 in de Met zong, hoor ik in ieder geval al een wereld van verschil. Netrebko klinkt niet ziek, mist pathos en suggereert al helemaal niet dat zij in feite het oudste beroep ter wereld uitoefent. Kortom: het klinkt allemaal veel te braaf en het ruikt te veel naar glamour, alsof zij zo uit een show van André Rieu is weggelopen. De Mimì van Gheorghiu is een heel ander hoofdstuk, ondanks het feit dat ik haar ook weleens beter op dreef heb gehoord. Toen ik haar in het begin van haar carrière in Covent Garden hoorde, naast een jonge Johan Botha, bezat haar zang een ontroerende broosheid. Dat element is in de loop der jaren op de achtergrond geraakt en soms krijg ik ook de indruk dat zij meer tegen het publiek zingt dan tegen Rodolfo, maar zij weet nog altijd als weinig anderen hoe zij Puccini's muziek met haar vocale kleuren tot leven moet brengen.

Hoe graag had ik Angela Gheorghiu eens Puccini horen zingen in het gezelschap van vooral grote Italiaanse en Amerikaanse solisten uit vorige generaties en onder leiding van autoriteiten als Karajan, Kleiber en Serafin. De bezetting die de Met in april 2008 op de been bracht is alleszins respectabel met Ramón Vargas als een heldere maar ietwat gespannen klinkende Rodolfo. Ainhoa Arteta is een lichtelijk ordinaire, in haar zingen niet altijd even exacte Musetta en de overige bohemiens zijn misschien net iets te kleurloos bezet, zeker als je hen vergelijkt met de twee haarfijn getekende oude heren van veteraan Pauil Plishka, maar binnen het ensemble functioneren zij uitstekend. Jammer alleen dat dirigent Nicola Luisotti de touwtjes niet iets strakker houdt. Natuurlijk weten de zangers heel goed wat zij individueel moeten doen, maar het echte ensemblegevoel ontbreekt een beetje en soms gebeuren er ook dingen die eigenlijk niet meer zouden mogen, zoals Rodolfo's hoge c aan het eind van het eerste bedrijf, die de door Zeffirelli opgeroepen sfeer eerder doorbreekt dan versterkt.

De productie die Franco Zeffirelli decennia geleden ontwierp voor de Met, wordt nader belicht in de documentaire Zeffirelli at the Met. Het is min of meer een schaalvergroting van de befaamde Scala-productie uit het begin van de jaren zestig en het Amerikaanse publiek kan er na ongeveer 350 voorstellingen nog steeds geen genoeg van krijgen. Begrijpelijk. Hier vinden we alles wat Puccini's opera volgens de traditie zou moeten hebben, vertaald in grootste en altijd weer meeslepende beelden met als eeuwig hoogtepunt de kerstdrukte in het Quartier Latin in het tweede bedrijf. Leuk is dat de Met ons een blik gunt op de decorwisseling tussen het eerste en tweede bedrijf, als gigantische decorstukken met het koor er al op van alle kanten het toneel op worden gereden. Het grootste winstpunt is echter de ('high definition') opname op breedbeeldformaat. Vorige registraties waren nog binnen het oude televisiescherm gepropt, maar nu komt Zeffirelli's somptueuze voorstelling ook in de huiskamer toch een beetje tot zijn recht - zeker bij een behoorlijk schermformaat. Jammer is hooguit dat de meester deze voorstelling niet zelf regisseerde. Het is allemaal wat slordig in de details, iets te veel op het effect gericht, en vooral Gheorghiu krijgt te veel de neiging haar eigen weg te gaan.

Sinds zij Decca verliet, bepaald niet uitgezwaaid door haar 'ontdekker' Sir Georg Solti, en een verbintenis aanging met EMI, het label dat ook haar grote vlam Roberto Alagna onder contract had, heeft Gheorghiu diverse Puccini-opnamen op haar naam gebracht. Haar vaste dirigent daarbij werd Antonio Pappano, die evenmin gelukzalig aan alle momenten van hun samenwerking zal terugdenken, maar wel een realist die weet wat EMI, het publiek en vooral de bezoekers van de door hem geleide Royal Opera graag willen. Bovendien heeft kennelijk ook Pappano ontdekt dat samenwerken met Gheorghiu eigenlijk helemaal niet zo moeilijk is en dat is ook te horen. Muzikaal zijn hun gezamenlijke opnamen van onder meer La rondine, Il trittico en Tosca een genot, waar ik overigens meteen aan toevoeg dat de nadruk ligt op het woord 'muzikaal'.

In Suor Angelica en La rondine voelt Gheorghiu zich hoorbaar thuis, maar dramatisch overtuigt Gheorghiu noch als Tosca noch als Lauretta in Gianni Schicchi. Als het om losse fragmenten gaat, is er echter geen probleem en dus kon EMI probleemloos grasduinen bij het samenstellen van de cd Angela Gheorghiu - My Puccini. Waar een eerder Puccini-recital op den duur toch een beetje eentonig werd, kon hier door combinaties uit diverse opnamen een afwisselend en overtuigend geheel worden samengesteld.

Op een bijgevoegde dvd vinden we een radioprogramma van WTMT Radio Network, Reflections on Puccini, met interviews, natuurlijk met de sopraan zelf, maar ook met Pappano en enkele anderen, afgewisseld met korte muziekflitsen. In dit geval is het echter een dvd om meer dan één keer in de speler te stoppen, want er staan ook vier afgeronde fragmenten op, ten dele opgenomen in Engeland, ten dele (een 'half' duet uit Madama Butterfly) in Duitsland tijdens een concert met de Staatskapelle Dresden onder Giuseppe Sinopoli.