CD-recensie

 

© Gerard van der Leeuw, november 2018

 

The Haydn 2032 Project

Vol. 1:
Haydn: Symfonie nr. 1 in D - nr. 39 in g (Tempesta di Mare) - nr. 49 in f (La Passione)
Gluck: Don Juan ou Le Festin de Pierre Wq 52

Il Giardino Armonico o.l.v. Giovanni Antonini
Alpha 670 • 70' •

Vol. 2:
Haydn: Symfonie nr. 22 in Es (Il Filosofo) nr. 46 in Bes - nr. 47 in G
W.F. Bach: Symfonie in F

Il Giardino Armonico o.l.v. Giovanni Antonini
Alpha 671 • 75' •

Vol. 3:
Haydn: Symfonie nr. 4 in D - nr. 42 in D - nr. 64 in A (Tempora Mutantur) - Ouverture L'isola disabitata - Aria Solo e pensoso

Francesca Aspromonte (sopraan), Il Giardino Armonico o.l.v. Giovanni Antonini
Alpha 673 • 68' •

Vol. 4:
Haydn: Symfonie nr. 12 in E - nr. 60 in C (Il Distratto) - nr. 70 in D
Cimarosa: Il Maestro di Capella

Riccardo Navarro (bariton), Il Giardino Armonico o.l.v. Giovanni Antonini
Alpha 674 • 79' •

Ook op Spotify

 


In 2032 zal het driehonderd jaar geleden zijn dat een van de grootste componisten die ooit op dit ondermaanse heeft rondgelopen, werd geboren: Frans Joseph Haydn (1732-1809). Er wordt nu al hard gewerkt om van die herdenking iets bijzonders te maken. In 2014 is de Joseph Haydn Stiftung Basel in samenwerking met het Frans-Belgische label Alpha classics onder de titel Haydn 2032 al begonnen met de uitvoering, opname en uitgave van alle 107 symfonieën van Haydn. En interessant genoeg, niet in chronologische, maar in thematische volgorde. Dat kan dus ook. Verantwoordelijke dirigent: Giovanni Antonini, verantwoordelijke orkesten: Il Giardino Armonico, met in de latere symfonieën het Kamerorkest van Basel.

Inmiddels verschenen de eerste vier cd’s, merendeels met vroege symfonieën. Heel interessant is ook het feit dat vrijwel iedere cd een werk van een tijdgenoot van Haydn bevat, opdat Haydns unieke prestatie in het juiste perspectief wordt gezet. De tot nu toe vier verschenen cd’s bevatten naast werk van Haydn, ook muziek van Wilhelm Friedemann Bach (1710-1784), Christoph Willibald von Gluck (1714-1787) en Domenico Cimarosa (1749-1801). Op komst is Joseph Martin Kraus (1756-1792).

Mozart wist het al: ‘Keiner kann alles: schäkern und erschüttern,
Lachen erregen und tiefe Rührung und alles gleich gut als Haydn’. En dat is de spijker op z’n kop! Hier vind je de meest schitterende, van diepe weemoed doortrokken, verstilde Adagio’s, de leutigste Menuetten, de meest geestige, speelse Finales en de meest ingenieus opgetrokken openingsdelen (meestal voorzien van een langzame inleiding). Alles tot in de perfectie neergeschreven en bovenal getuigend van groot contrapuntisch meesterschap. Maar wat misschien nog het meest opvalt: Haydns constante evolutie en uitbundige fantasie. En wat was hij een groots orkestrator!

Haydn 2032 behelst veel meer dan de opname en uitgave van de
cd’s alleen: er zijn wetenschappelijke symposia, openbare concerten, met telkens een keur van specialisten die voor de nodige musicologische ondersteuning tekent. Voor iedere cd maakt het beroemde fotografen- collectief Magnum Photos een reeks foto’s, die weliswaar vrijwel niks met Haydn te maken heeft, maar de booklets wel een aparte uitstraling geeft. Als u internet heeft kunt u twee concerten, gegeven in het bekende Schloss Esterházy in Eisenstadt vanuit uw luie stoel bekijken en beluisteren: google naar Szenik, druk op Szenik live en u vindt een keur aan live-opnames van opera’s en (jazz)concerten, waaronder twee Haydn-concerten onder de baton van Antonini.

De eerste vier cd’s, allemaal met Il Giardino Armonico, zijn van een
verbluffende directheid. Dit orkest kent geen technische problemen
en het speelplezier spat er vanaf. Soms zou ik wel eens wat meer
rust in de tent willen, met name de Menuetten zijn soms iets te snel
naar mijn smaak. Maar dit is wel Haydn op topniveau. Tot slot een
voorbeeld van de thematische opzet van deze serie: cd nr. 4, getiteld ‘Il
distratto’ (De verstrooide). De cd begint uiteraard met Haydns gelijknamige symfonie nr. 60 in C-groot, eigenlijk bedoeld als toneelmuziek bij Le Distrait van Jean-François Regnard. Een symfonie vol verstrooidheid, tot het herstemmen van het orkest in het laatste deel aan toe. De cd eindigt met Cimarosa’s Il maestro di cappella, waarin de zanger/dirigent de grootste moeite heeft de contrabassist in de hand te houden..... Het melancholieke Adagio uit de Symfonie nr. 12 in E herinnert dan weer aan de opera seria. Symfonie nr. 70 in D, vol contrapuntische hoogstandjes, klonk dan weer voor het eerst bij de eerstesteenlegging in december 1779 van het operahuis in Eszterháza.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links