CD-recensie

© Gerard van der Leeuw, maart 2022

Het inmiddels ruim vijftigjarige Huelgas Ensemble o.l.v. Paul van Nevel zorgt nog altijd voor verrassingen. Zo verscheen alweer een tijdje geleden een prachtige opname van een tot dan toe volstrekt onbekend Requiem van de al even onbekende Simone de Bonefont, bij leven kanunnik en cantor aan de kathedraal van Clermont-Ferrand in de Auvergne. Verder weten we hoegenaamd niets van hem, behalve dat er in 1551 en 1557 drie korte chansons van hem zijn gedrukt en dat zijn vijfstemmige dodenmis in 1556 werd opgenomen in een koorboek van de muziekuitgever Nicolas Du Chemin (ca. 1515-1576).

Maar de kwaliteit van Bonefonts Requiem is wel zo hoog, dat het haast niet anders kan of er moet (veel) meer geweest zijn. Het is ook een origineel werk, met - mogelijk om de jongenssopraantjes een beetje te ontzien - de gregoriaanse cantus firmus niet in de tenor, maar in de sopraan. Of, zoals Paul van Nevel het in een interview in het Franstalige Crescendo Magazine van 27 april 2020 uitdrukte:

Nous connaissons d’autres messes des morts de cette époque, de celle composée par Johannes Ockeghem à celle écrite par Palestrina à la fin de la Renaissance. Nous devons aussi considérer les oeuvres de Jean Richafort avec son Requiem à six voix à la mémoire de Josquin Des Prés et le Requiem à quatre voix de Pierre de Manchicourt. Mais finalement, il n’y a pas tant de messes des morts. Ainsi, ni Josquin Des Prés, ni Antoine Brumel n’en n’ont composé. Dans ce contexte, l’oeuvre de Simone de Bonefont se détache par son originalité. Certes, il utilise le plainchant, mais il le cantonne à la première voix, ce qui est unique et donne un effet inattendu.

Paul van Nevel vond het werk bij toeval tijdens een zoektocht naar muziek van Jacobus de Kerle in de Österreichische Nationalbibliothek in Wenen.

Titelpagina van de partituur van de Missa pro Mortuis van Simone de Bonefont (archief Bibliothèque national de France, Parijs)

Het Huelgas Ensemble levert in deze live opname uit 2018 uit de Abdij van Park in Leuven weer een topprestatie. En niet te versmaden: op de cd wordt het ruim een half uur durende werk aangevuld met zettingen van de Antifoon Media vita in morte sumus van Jacobus de Kerle, Orlando di Lasso (Lassus) en Nicolas Gombert en de zetting van Bruggeling Arnold von Bruck in Luthers hertaling: Mytten wir ym leben synd mit dem todt umbfangen.

index