CD-recensie

 

© Gerard Scheltens, maart 2019

 

Reger: Pianoconcert in f-klein, op. 114 - 5 Episoden op. 115 - Lose Blätter op. 13 (Choral)

Markus Becker, NDR Radiophilharmonie o.l.v. Joshua Weilerstein
AVI 8553306 • 58'•
Opname: januari 2017, Grosser Sendesaal, NDR, Hannover (pianoconcert); december 2017 Tonstudio Tessmar, Hannover (D)

   

De opname werd gemaakt en al uitgegeven in 2017, maar wordt nu door de distributeur opnieuw onder de aandacht gebracht. Gelukkig maar, want Max Regers pianoconcert behoort tot de zeldzaamheden die aandacht behoeven en verdienen. Hij schreef het in 1910, zes jaar voor zijn dood en het heeft sindsdien nooit een repertoirestuk willen worden (geen enkel werk van Reger trouwens) , hoewel een stevig gespierde klavierleeuw er volop eer mee zou kunnen behalen. Vooral het openingsdeel Allegro moderato is, in weerwil van dat "moderato", bepaald niet gematigd. Het is juist erg onmatig, pianistisch moeilijk en dik georkestreerd, en Reger trekt erin een hele kast open van invloeden en stijlen, hoogromantisch, maar ook in het volle bewustzijn van de modernere muzikale stromingen van zijn tijd.

Het aloude cliché Brahms + Bach = Reger is hier niet van kracht (toch al nooit): wat we horen is een overdadig stuk, veel noten en nootjes met een grote densiteit en een maximum aan expressie. Bij een pianist en dirigent met minder gevoel voor balans kan dat makkelijk uit de hand lopen, maar zo niet bij Markus Becker en Joshua Weilerstein. Met groot besef van proportie geven ze de expressiviteit en virtuositeit het volle pond. De grens naar bombast is nabij, maar wordt nergens overschreden, want deze twee voelen perfect aan waar de kaleidoscopische klankwereld zomaar verkeert in de innigste lyriek. Hoogtepunt voor mij is het troostende langzame deel, Largo con gran expressione, dat exact is wat de titel belooft. Het is een rustpunt in de grandioosheid, want in de finale worden alle registers nog een keer heftig opengetrokken.

Markus Becker, specialist in minder bekend repertoire, zorgt met Weilerstein voor de ideale uitvoering van dit expansieve concert. De normbepalende opname van Rudolf Serkin met Eugene Ormandy (Sony) dateert al uit 1959 en draagt daarvan (opnametechnische, niet artistiek) de sporen, terwijl Gerhard Oppitz met Horst Stein (Koch Schwann, 1989) mij, bij alle excellentie, net iets te precies en te netjes is. Gooi 't maar los, denk je dan...

Datzelfde geldt voor de bekwame, maar niet zo spannende opname van Andreas Webersinke met Günter Herbig in de 11 cd's tellende Reger Collection van Brilliant Classics. Mijns inziens is Marcus Becker de ware opvolger van Rudolf Serkin.

Becker nam Regers hele solopiano-oeuvre op voor Thorofon, het label dat zich altijd veel van deze componist heeft aangetrokken. Ondanks de expansieve omvang van het pianoconcert was er ruimte voor meer. Becker koos vijf Episoden opus 115 (waarom niet alle acht? omdat de andere drie veel heftiger zijn) en toont daarmee een sterk contrasterende, lyrische kant van Reger. En het Choral uit 1893 is het werk van een twintigjarige die alles wat later komt al in zich heeft.

Het genie Max Reger zal nooit populair worden bij een massaal publiek (dan was dat i nde afgelopen eeuw allang gebeurd), maar onder die "moeilijke" en doorwrochte componeertrant verborg zich een lyrische geest met een grote sensibiliteit. Het is prachtig dat hem af en toe toch een mooie dienst bewezen wordt. Een cd om te hebben.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links