CD-recensie
© Gerard Scheltens, november 2021
Medtner: Angel - Complete Songs Volume 3 The Angel, op. 1bis - Suite-Vocalise op. 41 nr. 2 - 7 liederen naar Poesjkin op. 52 - Sonate-Idyll op. 56 - Drie ongepubliceerde liederen Ekaterina Levental (mezzosopraan), Frank Peters (piano) |
 |
Aan Incantation , hun eerste Medtner-cd, werd in september 2021 de Pure Sound Award, de prijs van de Russische Muziek Unie voor de beste opname van de Russische muziek, toegekend. Dat is een terechte onderscheiding voor de unieke manier waarop Ekaterina Levental en Frank Peters het liedoeuvre van Nikolaj Medtner exploreren.
Wat klinkt het allemaal weer mooi... Om niet in herhaling te vervallen verwijs ik kortheidshalve naar mijn eerdere recensies van Incantation (klik hier) en het tweede deel, Sleeplessness (klik hier) voor informatie over de Rus-in-ballingschap Nikolaj Medtner (1880-1951) en de bijzondere waarde van zijn composities, waarin nostalgie naar de voorbije Russische romantiek zich uitdrukt in een tekstgevoelige melodievorming, omlijst door een pianopartij vol onverwachte wendinge n en harmonische verrassingen. Liedkunst en briljante pianistiek in één.
De derde cd heet Angel, want uitvoerende musici kunnen niet meer volstaan met gewoon Vol. 3, er moet toch tenminste een aansprekend thema op het hoesje staan. De titel verwijst naar het werkje waarmee de cd opent. De Engel, een ode aan de eenvoud en zuiverheid, is een gedicht van Lermontov dat Medtner eerst wel, toen weer niet en later toch maar wel gebruikte als liedtekst bij het pianostuk dat zijn Stimmungsbilder opent. Dit passende motto is het begin van een programma waarin de stap-voor-stap chronologie nu eens is losgelaten voor een aantal liederen verspreid over Medtners leven. Daarbij behoren ook nooit eerder gepubliceerde, verworpen liederen die als een soort appendix achteraan zijn toegevoegd: het vroege Gebed (Lermontov) uit 1896, het nu gereconstrueerde Epitaaf (Andrej Bely) uit 1907 en Psalm van omstreeks 1906. Alle drie verwerkte Medtner later min of meer in andere muziek.
Bijzonder is de Suite-Vocalise op. 41/2 uit 1922, een vijfdelige cyclus voor piano en zang zonder woorden, maar wel gebaseerd op Goethes gedicht Geweihter Platz dat als opus 41/1 aan de vocalise voorafgaat. Gek genoeg ontbreekt dit lied op deze cd, blijkbaar wordt het voor later bewaard. De zeven Poesjkin-liederen uit 1929, waaronder twee Spaanse en het voor Medtner ongewoon duistere De Gevangene, vormen zijn laatste 'echte' liedcyclus.
De Sonate-Idyll op. 56 sluit naadloos aan - voor Medtner is er nauwelijks een scheidslijn tussen de liederen en de puur instrumentale muziek. Deze sonate is wat simpeler dan meestal bij Medtner - de Heidelbergse geleerde Christoph Flamm vertelt in zin interessante liner notes waarom dat is.
Geeft Frank Peters hiermee een voorzetje naar een opname van de complete pianomuziek? Wie weet. Op dit niveau; graag. Sinds het overlijden van Hamish Milne in februari 2020 is hij misschien wel 'de' Medtner-pianist van dit moment (met Casper Vos als 'runner-up'). Van de idiomatische zangkwaliteiten van Ekaterina Levental heb ik al eerder hoog opgegeven. Geweldig, blijft geldig.