CD-recensie

 

© Aart van der Wal, november 2018

 

Prokofjev: Vioolconcert nr. 1 in D, op. 19

Walton: Altvioolconcert

Vaughan Williams: The lark ascending

Isabelle van Keulen (viool), NDR Radiophilharmonie o.l.v. Andrew Manze (Prokofjev), Keri-Lynn Wilson (Walton) en Andrew Litton (Vaughan Williams)
Challenge Classics CC72793 • 63' •
Opname: maart 2018 (Prokofjev), maart 2015 (Walton), januari 2015 (Vaughan Williams), Grosser Sendesaal, Landesfunkhaus NDR, Hannover (D)

   

Deze combinatie (Prokofjev/Walton) ligt in die zin voor de hand dat er - aldus de toelichting in het boekje - voldoende aanwijzingen zijn dat William Walton (1902-1983) zich voor zijn Altvioolconcert liet inspireren door het Eerste vioolconcert van zijn Russische tijdgenoot Sergej Prokofjev (1891-1953). Zelf ben ik daar niet zo zeker van, maar met dit album onder handbereik kan de luisteraar ongetwijfeld beter zelf oordelen.

Van Waltons 'modernistische' Altvioolconcert zijn er in de laatste jaren relatief veel opnamen verschenen. Zelf heb ik mijn collectie nog een stokoude Westminster-lp (een exemplaar die ik eens van een oom kreeg) met de legendarische William Primrose als de solist en Adrian Boult als de dirigent. Een (mono)lp uit 1954 overigens die nog verbazend goed klinkt, maar waarvan de uitvoering - zeker vergeleken met die door Isabelle van Keulen - tamelijk ouderwets aandoet (en niet in de laatste plaats door de kwistig rondgestrooide portamenti). Maar afgezien daarvan is deze nieuwe opname, al dateert die al uit 2015 (blijkbaar was het wachten op een geschikte aanvulling), meer dan welkom.

Voor mij is dat Altvioolconcert ook het meest aantrekkelijke onderdeel van dit album. Van Prokofjevs Eerste vioolconcert bestaan immers nog veel meer briljante uitvoeringen op die nog steeds groeiende rijstebrijberg met muziek die steeds maar weer op herhalingsoefening gaat, terwijl daarmee vergeleken het Walton-concert - zij het met enige overdrijving - een witte raaf mag worden genoemd. En dan bovendien in een uitvoering die er zijn mag, want Isabelle van Keulen zorgt samen met het geweldig spelende orkest onder niemand minder dan Andrew Manze (hij excelleert in Britse muziek) voor een sublieme vertolking van dit tamelijk verwaarloosde werk, waarvan Paul Hindemith in 1929 de première gaf omdat Lion Tertis, aan wie het concert was opgedragen, er bij nader inzien geen trek in had; wat hem later overigens verschrikkelijk speet. De 'bevalling' moet voor de componist in ieder geval lastig zijn geweest, want hij nam de partituur tweemaal opnieuw onder handen, de laatste keer in 1961 (niet in 1962, zoals in het boekje wordt vermeld).

Dit is niet alleen puur klinkende muziek, maar ook musiceren naar mijn hart. Van Keulen toont zich in het zowel technisch als interpretatief nogal weerbarstige werk van Walton (een 'masterly concerto' volgens Tertis en hij kan het weten) op de altviool net zo bedreven als op de viool in Prokofjevs op. 19, waar ze voor een duidelijk lichtvoetige en daarmee tevens spitse, ritmisch scherp geprofileerde toets heeft gekozen. Het is een opvatting die sterk afwijkt van die van bijvoorbeeld de ronduit sensationele, expressief aanmerkelijk dieper gravende Franziska Pietsch (klik hier), maar gelukkig is er meer dan voldoende ruimte voor beide 'werelden'. Interessant is ook het tot in de puntjes verzorgde orkestaandeel onder leiding van de mij tot dan toe onbekende dirigente Keri-Lynn Wilson (Winnipeg, 1967).

Ter afsluiting van deze bijzonder geslaagde cd is er nog de opstijgende leeuwerik (in de gedaante van de soloviool) van een andere tijdgenoot, Ralph Vaughan Williams (1892-1958). De achterliggende, inspirerende tekst van George Meredith spreekt boekdelen:

He rises and begins to round,
He drops the silver chain of sound,
Of many links without a break,
In chirrup, whistle, slur and shake.
For singing till his heaven fills,
'Tis love of earth that he instils,
And ever wining up and up,
Our valley is his golden cup.
And he the wine which overflows.
To lift us with him as he goes.
Till lost on his aerial rings
In light, and then the fancy sings.

Dat doet 'onze' Isabelle, ze rijgt haar 'silver chain of sound'. Hoe 'fancy' kan het zijn...


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links