CD-recensie

 

© Aart van der Wal, april 2020

Igor Stravinsky - Music for Violin and Piano

Stravinsky: Suite Italienne - Divertimento - Duo Concertant - Three Pieces - Danse Russe

Bruno Monteiro (viool), João Paulo Santos (piano)
Et'cetera KTC 1682 • 76' •
Opname: november 2019, Igreja da Cartuxa, Caxias (Portugal)

 

Zeker voor de Stravinsky-adepten bevat deze cd bekend materiaal, maar voor degenen die vertrouwd zijn met de grote balletten is dit een album misschien toch nog wel een openbaring. Als nadere kennismaking met bekende muziek maar in een andere gedaante, voor viool en piano, zoals de Suite Italienne, de vijf deeltjes die de componist in 1925 samenstelde uit de elfdelige, op muziek van Pergolesi gestoelde, Pulcinella-suite uit 1922. Zo ook het Divertimento uit 1932 dat is gestoeld op het ballet Le baiser de la fée uit 1928. De Three Pieces zijn bewerkingen van drie deeltjes uit het ballet L'Oiseau de feu, terwijl we de Danse Russe natuurlijk terugvinden in Petrouchka. Alleen het vijfdelige Duo Concertant uit 1931/32 staat als model geheel en al op zichzelf en heeft veel weg van een sonate voor viool en piano, al kan het werk tevens worden beschouwd als de kamermuzikale pendant van het Vioolconcert.

Het zijn, evenals de balletten in hun oorspronkelijke orkestrale vorm, zonder uitzondering zeer sfeerrijke stukken die hier bijeen zijn gebracht in uitvoeringen van zeer hoog muzikaal gehalte. Ze ademen die bijzondere combinatie van spontaniteit, ritmische precisie en poëtische zeggingskracht, maar dit is toch bovenal muziek die over muziek gaat, precies zoals Stravinsky het heeft bedoeld. Stileren en abstraheren, het zijn de kernelementen die ook in deze vertolkingen optimaal tot hun recht komen. Het is tevens een vorm van objectiveren die de componist zelf graag als leidraad voor zijn werk gebruikte. Zo merkte hij eens op dat de massa van de kunstenaar verlangt dat hij zijn innerlijk blootgeeft en dat volgens diezelfde massa pas dan sprake is van 'nobele kunst'. Dat wordt dan volgens Stravinsky met karakter en temperament aangeduid, maar zelf heeft er een broertje-dood aan: voor geen priijs wilde hij daarvan deelgenoot zijn, laat staan dat zijn scheppingen daaraan ooit medeplichtig zouden kunnen zijn. Ook in dit opzicht dus geen enkele kniebuiging in de richting van het publiek. Musiceren zonder poespas, dat is precies wat het duo Monteiro-Santos in deze stukken duidelijk heeft nagestreefd: minder is dus in dit geval meer, wat deze vijf werken - hoe kan het anders - als een handschoen past. De bijzonder fraaie opname bezegelt dit zeer geslaagde recital. Monteiro zorgde in het boekje voor een beknopte, heldere toelichting.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links