CD-recensie
© Aart van der Wal, april 2017
Schubert: Pianosonate nr. 21 in Bes, D 960 - nr. 13 in A, D 664 Javier Perianes (piano) Harmonia Mundi HMM 902282 • 63' • Opname: december 2016, Auditorio Manuel de Falla, Granados (Spanje) |
In het radioprogramma Diskotabel van 2 april jongstleden werd de Steinway van de Spaanse pianist Javier Perianes in eerste instantie afgeschilderd als een 'oude piano', maar toen duidelijk werd dat het een spiksplinternieuwe uitgave van Harmonia Mundi betrof werd die mening fluks bijgesteld en werd de opname alsnog alom geroemd. Ik vraag me af hoe daar eigenlijk wordt geluisterd. Het is alweer lang geleden dat Diskotabel een geestverruimend programma was, een lot dat het met zoveel programma's van Radio 4 moet delen. Maar dit terzijde.
In dit Schubert-recital maken we kennis met groots pianospel waarin subtiliteit en verbeelding elkaars onafscheidelijke partners zijn. Perianes (1978) weet echter ook expansief uit te pakken, zoals in het openingsdeel (allegro moderato) en rondo (allegro) van de Sonate D 664. Het beeld dat Schubert ons in beide sonates voortovert is dat van een zeldzame mengeling van onrust en berusting, waarbij het pulserende discours het bijna voortdurend voor het zeggen heeft. Dat maakt deze vertolkingen ook zo lastig. Bovendien, het zijn niet 'zomaar' melodieën, maar trajecten met uiteenlopende evocatieve kleurstellingen, terwijl wijdlopigheid en densiteit ook nog eens in elkaars verlengde liggen. Dit is niet de Schubert van de liederen maar van de met 'Sehnsucht' beladen vergezichten die een steeds weer wisselend beeld opleveren. Een beeld overigens dat zeker in de laatste sonate in Bes, tevens de laatste van het grootse drieluik D 958, 959 en 960, uit zijn stervensjaar (1828), prominent aanwezig is. Met het openingsdeel dat ons naar de 'himmlische Länge' voert waarvan Robert Schumann gewag maakte toen hij het had over die laatste, in 1826 voltooide 'grote' symfonie in C, D 944.
Perianes maakt met 'zijn' Schubert diepe indruk. Het is 'hautnah' en daardoor diep inkervend maar ook uitgesproken dichterlijk, met een toucher en een pedaalgebruik dat een grote variëteit aan kleuren oproept. Dan zijn er de frasering en dynamiek die net zo overtuigend zijn ingebed in de stemvoering en dus de verhaallijn. De opname laat de majestueuze Steinway in al zijn facetten optimaal uit de luidsprekers komen.