CD-recensie

© Aart van der Wal, november 2021

Alexandre Tharauds Schubert kent meer minnen dan plussen. Dat eerste begint al pal aan het begin, als het c-mineur akkoord met een soort ‘big bang' wordt geïntroduceerd en dat bovendien nodeloos lang wordt aangehouden (al staat het zowel ff als met fermate genoteerd). Ook het uitklinken van het laatste akkoord duurt absurd lang, al is ook in dit geval sprake van een fermate (het verschijnsel doet zich ook voor als er daarvan géén sprake is).

Het eerder voortstuwend dan dichterlijk momentum zal evenmin ieders cup of tea zijn. Een ander niet onbelangrijk aspect is dat stilte ook muzikaal kan zijn, hetgeen herhaaldelijk wordt veronachtzaamd; wat mogelijk (mede) aan de opname is te wijten.

Het is een merkwaardig verschijnsel: Tharauds volkomen technische beheersing van dit metier en dan bij tijd en wijle toch te weinig ingevlochten raffinement en finesse. De eerlijkheid gebiedt echter eraan toe te voegen dat ik mij daarbij wel opnieuw afvroeg of het niet mede te maken heeft met de akoestische beeldvorming, want er is gewoon teveel galm (waarvan ik niet kan zeggen in welke mate die een opnametechnische achtergrond heeft).

Wat vanuit pianistisch perspectief in deze uitvoeringen wel bijzonder fraai is zijn de legato-lijnen en daarmee de stemvoering. Bovendien kan Tharaud – hij bewees het al zo vaak – zijn instrument op menig moment echt laten ‘zingen'; en niet alleen in het cantabile. Wat zijn spel ook typeert zijn de subtiele versnellingen en vertragingen, die althans enigszins gewicht geven aan het op zich tamelijk vlakke discours. Jammer dan weer dat in menige luide passage enige grofheid insluipt of sprake is van overdreven accentuering (zoals in de ‘Rosamunde'-deeltjes, in een overigens geslaagd bewerking van de pianist zelf, met soms weer veel te lange, volstrekt onnodige pauzes, met name in Entr'acte 3). Niet echt innemend is het opdringerige, recht-toe-recht-aan spel, zoals in D 780 nr. 4. Bovendien is goede timing hier duidelijk niet Tharauds sterkste punt. En waar een bevlogen Grigori Sokolov (live!) en Radu Lupu al bij voorbaat grote verwachtingen wekken én waarmaken, blijft de Franse pianist liever down-to-earth.

Het mag duidelijk zijn dat dit in mijn beleving geen ideale Schubert-vertolkingen zijn, maar eerder een helaas niet echt bevredigend mengsel van plussen en minnen. De galm in de opname maakt het er bovendien niet gemakkelijker op. Op de keper beschouwd slaagde het laatste werk op dit album, D 780 nr. 6, nog het beste, met prachtig uitgewerkte, lyrische ‘Gesangslinien' (het Schubert-lied is hier wel erg dichtbij) en een fris opgezet intermezzo. Hij doet hier precies wat Mahler jaren later in zijn partituren zo vaak voorschreef: ‘Zeit lassen'. Treffend is ook dat Tharaud minder heftig de akkoordenreeksen te lijf gaat en ook meer gradaties aanbrengt tussen forte en piano. Zo ziet u maar…

_______________
Tharaud nam de Moments Musicaux al eens eerder op, in 2005 voor het label Arion, toen in combinatie met de Pianosonate D 664 en de Duitse dansen D 783. Dit album is niet door ons besproken.

index