CD-recensie
© Aart van der Wal, februari 2017
|
Men vergisse zich niet: Philipp Schwarwenka (1847-1917) was allebehalve een matige componist. Hij was de welgestelde broer van de eveneens componerende Franz Xaver (1850-1924), met wie hij in 1881 in Berlijn het Scharwenka-Konservatorium oprichtte. Het werd twaalf jaar later versmolten met de op een hoog peil staande 'Klavierschule' van Karl Klindworth. Waarom de muziek van Philipp Scharwenka toch grotendeels van het toneel verdween (een lot dat ook Franz Xavers muziek ten deel viel) valt moeilijk te achterhalen en eigenlijk ook niet zo goed te rijmen, want wie de moeite neemt kennis te nemen van deze vier werken voor viool en piano zal toch moeten erkennen dat ze talloze boeiende momenten en dito verrassingen in petto hebben . Hun gemeenschappelijke 'taal' laat zich het beste karakteriseren als gecondenseerd expressief, met een voortdurend ernstige ondertoon. Philipps muzikale oriëntatie richt zich op een idioom dat het midden houdt tussen Johannes Brahms en Max Reger, soms ook doorspekt met een vleugje César Franck. Maar er is meer, zoals de Tsjechische onderstroom die soms slechts in minieme frases of een ritme aan de oppervlakte verschijnt maar zich ook in zijn folkloristische gulheid kan manifesteren. En dan te bedenken dat Scharwenka hetzij bewust, hetzij intuïtief vorm en inhoud volmaakt op elkaar wist af te stemmen. De verwantschap van deze stukken met die van de andere genoemde componisten betekent geenszins dat Scharwenka geen eigen nieuwe of andere ideeën zou hebben gehad, niet individualistisch genoeg zou zijn geweest. Integendeel, ik hoor in zijn muziek steeds weer die persoonlijke noot die haar zo boeiend maakt. Kortom, Scharwenka's muziek negeren is geen meesterzet (wat overigens niet minder voor de composities van zijn broer geldt). De violiste Natalia Prishepenko (Siberië, 1973) en de pianist Oliver Triendl (1970, Beieren) spelen deze muziek met grote overgave, technisch tot in de kleinste puntjes verzorgd, het beeld dat zij ieder van deze stukken hebben volmaakt op het discours afgestemd, met drama en lyriek voortreffelijk gedoseerd. Dit is romantische muziek die ook als zodanig moet worden geïnterpreteerd. Ik sta echt versteld van de speltechnische kwaliteiten van dit duo en het gemak waarmee ze deze technisch veelal weerbarstige werken met zoveel elan en souplesse gestalte geven. Andreas Ziegler, de drijvende kracht achter het Duitse label TYXart, zorgde samen met Florian Schmidt voor een daarbij passende, dus prachtige opname. index |
|