CD-recensie

 

© Aart van der Wal, juli 2019

 

Nicodé: Andenken an Robert Schumann op. 6 - Variationen und Füge über ein Originalthema op. 18 - Ein Liebesleben op. 22

Simon Callaghan (piano)
Hyperion CDA68269 • 82' •
Opname: juni 2018, Potton Hall, Dunwich, Suffolk (VK)

 

Wie graag muzikaal verrast wil worden valt met deze nieuwe uitgave linea recta in de boter. Toen ik de naam van de Duitse componist Jean Louis Nicodé (1853-1919) zag, moest ik wel heel diep in mijn geheugen graven. Het boekje bracht echter snel uitkomst: nu herinnerde ik mij het weer, Nicodé had een bewerking gemaakt van Chopins Allegro de Concert op. 46, in 1880 gepubliceerd door Breitkopf & Härtel. Het arrangement ging de geschiedenis in als het openingsdeel van Chopins (niet bestaande) 'derde' pianoconcert. Nicodé had er veel werk van gemaakt: niet alleen was het de omzetting van piano solo naar een heus concert voor piano en orkest, maar hij had er ook nog een honderdtal maten aan toegevoegd. Voor de quasi ontwikkelingssectie vanaf maat 206 had hij uiteraard geput uit typisch chopinesque notenmateriaal. Om aan het slot nog even stevig uit te pakken met flitsende virtuositeit in de pianopartij. Hij was overigens de enige niet die zich over Chopins op. 46 boog: ook André Messager, Kazimierz Wilkomirski, Alan Kogosowski en - vrij recent - Ingolf Wunder maakten er een bewerking van. De Turks-Franse pianist Setrak heeft Nicodé's bewerking naar de opnamestudio gebracht, samen met onder meer Alfred Cortots bewerking van Chopins Tweede pianoconcert (klik hier). Maar u kunt U hiervoor ook op YouTube terecht.

Nicodé toonde zich een zeer vakbekwaam en geïnspireerd bewerker van Chopins op. 46, maar als componist schreef hij geen stukken die uitblonken in oorspronkelijkheid. Neem de ruim een halfuur durende Sechs Phantasiestücke op. 6, getiteld Andenken an Robert Schumann en aan diens weduwe opgedragen: 'Frau Dr. Clara Schumann hochachtungsvoll zugeeignet'. Natuurlijk, deze zes stukken vormen een (ongetwijfeld) dierbare herinnering aan Robert Schumann, maar ik kan me nauwelijks voorstellen dat 'Frau Dr.' er zeer van onder de indruk is geraakt. De muziek van haar overleden echtgenoot is in vrijwel iedere maat hoorbaar. Kortom, haar Robert zaliger op de voorgrond, Nicodé op de achtergrond.

De Variationen und Fuge über ein Originalthema op. 18 staan weliswaar ver van Schumanns idioom af, maar ze zijn wel doordesemd van het typisch laatnegentiende-eeuwse virtuozendom waarin pianisten als Liszt en Moszkowski grossierden, al maakt de elegische inleiding ('Langsam, feierlich') meteen al indruk.

Het slotwerk op deze cd, Ein Liebesleben, bestaande uit tien sterk poëtisch getinte schetsen, verplaatst ons in een klankwereld die we al heel goed van andere bekende componisten kennen, met in de voorste gelederen Rubinstein, Mendelssohn, Chopin, Schubert en opnieuw Schumann. Wat niet wegneemt dat het wel degelijk een werk is dat meer aandacht verdient, al is het alleen maar om de karakteristieke sfeer die in deze miniaturen wordt oproepen. Waar ik dan gelijk maar aan toevoeg dat Simon Callaghan deze drie werken op uiterst muzikanteske wijze het licht doet zien. Hij heeft zich duidelijk in de idiomatische aspecten van Nicodé's weliswaar niet vooruitstrevende, maar bij vlagen wel degelijk facetrijke pianomuziek verdiept en er met veel kleurrijk raffinement en finesse gestalte aan gegeven.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links