CD-recensie

 

© Aart van der Wal, september 2021

Mozart: Strijkkwartet nr. 21 in D, KV 575 - nr. 22 in Bes, KV 589 - nr. 23 in F, KV 590 (Pruisische kwartetten)

Doric String Quartet: Alex Redington, Ying Xue, Hélène Clément, John Myerscough
Chandos CHAN 20249(2) • 53' + 38' • (2 cd's)
Opname:sept. & dec. 2020, Potton Hall, Dunwich, Suffolk (VK)

   

De eerste zin in het cd-boekje is er een om eens wat langer bij stil te staan: ‘The contribution of Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) to human joy, both in his short lifetime and in the 230 years since his death, is inestimably large.' Een groot oeuvre van superieure kwaliteit, in ieder denkbaar vocaal en instrumentaal genre, keurig door hemzelf gecatalogiseerd en maar liefst ruim 600 werken omvattend. Daaronder ook de 25 strijkkwartetten die in verschillende levensperioden ontstonden en waarvan de meeste – samen met die van zijn tijdgenoot Joseph Haydn - tot het beste behoort dat in de achttiende eeuw op dit gebied werd gecomponeerd. Een genre dat Beethoven niet veel later naar ongekende hoogten nog zou opstuwen, met Bartók als zijn waardige opvolger.

Het Britse Doric Quartet heeft zich ditmaal gezet aa de drie zogenaamde Pruisische kwartetten, wel of niet gecomponeerd in opdracht van Frierich Wilhelm II van Pruisen. Mozart heeft naar eigen zeggen behoorlijk met deze laatste drie kwartetten geworsteld, maar dat valt aan de muziek zelf op geen enkele manier af te lezen: gedrieën tonen ze juist Mozarts sprankelende genie in volle omvang, zowel wat betreft de melodievoering, de harmonie als het contrapunt. Wie de nuance, het subtiele, het ravissante, het betoverende zoekt zal, het lijkt binnen deze context een volkomen overbodige vaststelling, in deze drie kwartetten die eigenschappen in ware overvloed vinden. Zoals we dat ook herkennen in dat andere fameuze drieluik: de symfonieën KV 543, 550 en 551.

Natuurlijk is het Doric een topensemble: de bewijzen stapelden zich al op in hun zeer succesvolle Haydn-serie en dus waren mijn verwachtingen al bij voorbaat hoog gespannen. Evenals in hun Haydn-avontuur is er de volmaakte intonatie en balans, de bijkans ideale stemvoering en de overtuigend gekozen tempi, maar ook de duidelijk openliggende structuren. Ook in ‘hun' Mozart (het album heeft 'Volume 1' meegekregen, dus er zit nog meer in het vat) tonen ze durf door het notenbeeld qua expressie bij gelegenheid - maar wel binnen de klassieke stijl (Rosen!) - nog eens extra aan te zetten of aan bepaalde syncopen toegevoegd gewicht toekennen (zoals in het openings-allegro van KV 590!). Dat horen we bijvoorbeeld in in het openings-allegro van KV 590 en het menuet en trio van KV 589. Geen routineuze benadering dus van deze kostelijke partituren geen enkele sprake is. Speels maar ook magisch, zo klinken deze drie kwartetten onder hun handen, waarin de Mozart van de opera nooit ver weg is. Het geheel kan bondig worden samengevat: een meesterlijke karakterisering van Mozarts grootse kwartetstijl aan zo ongeveer het einde van zijn leven: KV 575 werd voltooid in 1789, KV 589 en 590 in 1790. De opname is verrúkkelijk.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links