CD-recensie

 

© Aart van der Wal, september 2021

Joseph Haydn - Piano Sonatas Vol. 2

Haydn: Pianosonate in c, Hob. XVI:20 - in Es, Hob. XVI:52 - in e, Hob. XVI:34 - in D, Hob. XVI:51

Paul Lewis (piano)
Harmonia Mundi 902372 • 68' •
Opname: jan. 2019, Teldex Studio, Berlijn

Vanaf 10 sept. a.s. beschikbaar

 

In mei 2018 besprak ik het eerste deel van Paul Lewis' Haydn-project en toen kwam ik eigenlijk superlatieven tekort (klik hier voor de recensie). Het is zeker geen wet van Meden en Perzen dat zich dit beeld onverdroten voortzet, maar een feit is wel dat deel 2 een even formidabele indruk maakt.

Met wie laat Lewis zich het beste vergelijken? Vergelijkingen maken nu eenmaal deel uit van de broodwinning van recensenten, maar te vaak wordt daarbij over het hoofd gezien dat een muziekwerk daarvoor eenvoudigweg teveel facetten kent. Geen wonder dus dat we in dit verband alweer jaren geleden afscheid namen van de rubriek ‘vergelijkende discografieën'. Niet alleen bleek het ondoenlijk het allemaal bij te houden, maar bovendien leed het schipbreuk aan de betekenis ervan. Trouwe lezers spreken ons er nog steeds regelmatig op aan, zoals nog enige dagen terug: “wanneer komt die rubriek weer terug?” Niet dus.

Goed, terug naar Lewis' tweede Haydn-album, waarin het ene juweel zich aan het andere rijgt. Gelukkig zijn er inmiddels voldoende uitstekende vertolkers op de ‘markt' verschenen die rigoureus afrekenen met het volkomen valse beeld van ‘papa' Haydn (er zijn recente voorbeelden, zoals Hamelin en Bavouzet). Niet alleen was Haydn geen ‘papa', maar bovenal straalt zijn muziek totaal niet uit wat met dit begrip vooral wordt geassocieerd: gezellige, huisvaderlijke, niets en niemand verplichtende kout. Wie vroeger durfde te beweren dat Haydns composities op hetzelfde hoge plan stonden als die van zijn grote (deels) tijdgenoten Mozart en Beethoven, kreeg bijkans een draai om de oren; terwijl het gewoon waar is. Brüggen zei het mij eens zéér treffend tijdens een vraaggesprek: Mozart was een theatrale rekel, Haydn een uitvinder. Waarmee hij de spijker precies op de kop sloeg. Mozart was in zijn visie niet goed analyseerbaar, door die geweldige ‘out-of-order' zijsprongen, maar Haydn deed dat ook, zij het op een ‘beschaafder' manier. Daarom bleek het – zo bleek in de praktijk – niet zo'n goed idee om hun werk in één programma samen te brengen, want jammer genoeg ‘won' Mozart dan altijd.

Wat dit album betreft zijn er in ieder twee duidelijke winnaars: Haydn en Lewis. Ik kan wat dit nieuwe album betreft de belangrijkste punten uit mijn recensie van mei 2018 wel herhalen, maar ik kan het misschien beter zo bondig mogelijk samenvatten: het spel straalt topklasse uit, met een uitermate helder zicht op Haydns genie, daarbij mede geholpen door de prachtige opname.

O ja. Wie denkt dat Beethoven geïnspireerd werd door het Adagio uit Haydns Sonate Hob. XVI:52 krijgt van mij volmondig gelijk...


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links