CD-recensie

 

© Aart van der Wal, maart 2009

 

 

Haydn: Pianotrio's (deel 1)

Pianotrio in D, Hob. XV:24 - in G, Hob. XV:25 (Zigeunerrondo) - in fis, Hob. XV:26 - in C, Hob. XV:27.

Florestan Trio.

Hyperion CDA67719 • 65 ' •

 

 

 


 
  Het Florestan Trio

Het getuigt van diepe treurigheid dat er weer een Haydn herdenkingsjaar voor nodig is om een ware Haydn-hausse op gang te brengen, waarbij ieder denkbaar aspect van zijn grootse kunst aan bod komt. Mogelijk heeft hij zijn enorme werklust tegen, wat op ieder denkbaar terrein een enorm aantal werken heeft opgeleverd, maar waardoor men door de bomen het bos niet meer ziet. Een soortgelijk lot troffen Bach (cantates!) en Telemann, maar gelukkig blijven de juweeltjes ondanks de voortwoekerende kredietcrisis naar ons toestromen.

In juli 2007 besprak ik de integrale uitgave van Haydns pianotrio's door het Van Swieten Trio (klik hier), nu gevolgd door althans het eerste deel van wat eveneens een integrale vastlegging moet gaan worden: die van het Engelse Floristan Trio, bestaande uit Susan Tomes (piano), Anthony Marwood (viool) en Richard Lester (cello).

Wat ik toen al schreef doet uiteraard ook bij het Florestan Trio opgeld: Haydn voorzag zijn pianotrio's - in tegenstelling tot zijn strijkkwartetten - niet van een gelijkwaardige partij voor de cello, het instrument dat hij toch vooral 'invulde' ter ondersteuning van het van nature slanke basregister van de fortepiano. Aangezien Mozart dat in zijn pianotrio's bepaald anders aanpakte, is ten onrechte het beeld ontstaan dat zijn trio's kwalitatief beter zijn dan die van Haydn. Gemakshalve wordt er daarbij aan voorbijgegaan dat bij Mozart de cellopartij nu juist vaak zwijgt. Bovendien verliezen we nogal eens uit het oog dat deze pianotrio's niet bestemd waren voor uitvoering in concertzalen (laat staan in de studio!), maar voor gebruik in kleine kring, met veel aandacht voor inventiviteit, spiritualiteit en uitgesproken veel speelplezier. Het was Beethoven die deze grens manmoedig overstak en in feite een geheel eigen idioom voor een van de mooiste expressievehikels in de kamermuziek schiep.

Mijn absolute favoriet in dit repertoire is het Beaux Arts Trio (Philips), maar - zij het met enige prudentie,want dit is tenslotte pas het eerste van de ongeveer 9 cd's die nog zullen volgen - het Florestan Trio kan zich er zonder enige reserve naast handhaven, met als bijkomend voordeel de betere opname, die bijzonder evenwichtig klinkt en een grote rijkdom aan details te bieden heeft. Zozeer zelfs dat ik de verleiding niet kon weerstaan om er meerdere cd-spelers en digitaal-analoog converters (DAC) mee aan de tand te voelen. Vooral wat de ruimte-informatie betreft was dit een bijzonder verhelderende exercitie, die naast alle technische rimram ontzettend veel muzikaa plezier opleverde.

Het Florestan Trio zet Haydns trio's stevig neer (incidenteel zelfs iets te stevig, zoals in track 7, op 5:17), wat ik voor deze muziek de ideale aanpak vind. Geen zoektocht naar de ultieme klankcosmetisering, maar gewoon 'down to earth', vol humor, springlevende ritmiek, de dynamische bovengrens niet schuwend, de fraseringen niet keurig in het gelid, maar soepel en evenzeer veerkrachtig (proeft u maar eens van het openingsdeel van nr. 26 en u bezwijkt er echt voor!). De langzame delen zijn hier expressieve vergezichten, waarin Beethoven vlakbij lijkt (wederom nr. 26, Adagio cantabile). Het ensemble ontwikkelt zowel in de korte als in de lange melodielijnen een soort expansieve oerkracht die Haydns inventiviteit nog eens driedubbel dik onderstreept. Kortom, een uitgave die er wezen mag.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links