CD-recensie

 

© Aart van der Wal, maart 2019

 

Gabriel Dupont - Complete Symphonic Works

(G.) Dupont: Les Heures dolentes - Jour d'Été - Le Chant de la Destineé

Orchestre Philharmonique Royal de Liège o.l.v. Patrick Davin
Fuga Libera FUG 751 • 58' •

   

Kleine(re) labels slagen er vaak beter in om nieuw of niet of nauwelijks bekend repertoire uit te brengen. Er kan een hele verhandeling over worden gehouden waarom dit zo is, maar voor de 'nieuwsgierige' muziekliefhebber is de uitkomst waarschijnlijk veel belangrijker dan de oorzaak. Natuurlijk ligt er bij dergelijke initiatieven een risico op de loer: dat de muziek die aan de basis ligt van die ontginning niet veel om het lijf blijkt te hebben. Of anders gezegd: dat die terecht in vergetelheid is geraakt. Maar daarbij moet natuurlijk niet buiten de waard worden gerekend: die muziekliefhebber zelf, die wel eerst de gelegenheid moet hebben gehad om ervan te proeven. Om een bekend Nederlands spreekwoord te parafraseren: Er zijn wel degelijk boeren die eten wat ze niet kennen.

Het ligt overigens wel voor de hand dat die kleine(re) labels graag onbekend terrein opzoeken. Op bekend terrein valt immers nauwelijks (nog) te scoren en als het gras door de 'grote jongens' (Warner, Universal e.d.) al niet is weggemaaid, zal dat zeker nog in het verschiet liggen. De grote labels beschikken nu eenmaal over een breed opgezette (alle disciplines zijn er vertegenwoordigd) en uitgelezen artiestenstal en de samenwerking met de grote impresariaten is optimaal. Het zijn die artiesten die de eindeloze herhaling van het traditionele repertoire (nog steeds) lijken te rechtvaardigen. Als Valery Gergiev voor de zoveelste keer met bekende Russische muziek op de proppen komt maakt het daaraan gewijde album een veel betere kans op de wereldmarkt dan een vergelijkbare opname door een (veel) mindere godin). Dat heeft niets te maken met artistieke kwaliteit (ook Gergiev kan behoorlijk tegenvallen), maar alles met de breed gedragen perceptie. Bekend maakt bemind, niet waar?

Het Franse muzieklabel Fuga Libera (dat onderdeel uitmaakt van Outhere) bracht onlangs dit bijzondere album uit met uitsluitend werken van Gabriel Dupont (1878-1914). Diens hele symfonische oeuvre op één cd met een speelduur van minder dan een uur. Zijn muziek geeft geen antwoord op het feit dat zij al lang en breed is vergeten. Dat het verband zou kunnen houden met zijn ziekte, tuberculose, die hem ver van het door kunstenaars bevolkte Parijs hield en tot zijn vroege dood leidde (hij was pas 36 toen hij thuis in Le Vésinet overleed) houdt - anders dan in het boekje wordt gesuggereerd - volgens mij geen stand. Er zijn meer componisten die al op vroege leeftijd bezweken, maar het desondanks wel degelijk tot wereldfaam hebben gebracht. Twee overbekende voorbeelden: Mozart en Schubert. Dat Duponts overlijden in grotere king niet of nauwelijks is opgevallen heeft overigens meer te maken met de algehele Franse mobilisatie en een land in rep en roer (WO I was net uitgebroken) dan met zijn status als componist. Reeds als student wist hij de aandacht op zich te vestigen met een in het Italiaanse verismo gedoopte opera vol passie: La Cabrera. Hij won er in 1904 zelfs de eerste prijs mee tijdens het Italiaanse Sonzogno Concours.

In progressief stilistisch opzicht verzet de muziek van Dupont zeker geen bergen. Het is typisch Frans, eind negentiende, begin twintigste eeuw. We bevinden ons in idiomatisch opzicht dus op vertrouwd terrein, maar dat neemt niet weg dat niemand er zijn neus voor hoeft op te trekken, want er is wel degelijk veel te genieten, zowel wat betreft de melodische en harmonische vondsten als de exquise instrumentatie. Dit is echt muziek van rond het Franse fin-de-siècle op haar best, buitengewoon fraai aangekleed en geciseleerd, stilistisch duidelijk verwant met die van bijvoorbeeld de eveneens vroeg gestorven Belgische componist Guillaume Lekeu (1870-1894). Emotioneel ook: 'Les Heures dolentes' is duidelijk autobiografisch getint, de pijnlijke uren (door de tbc?) zeer suggestief in noten gevangen. Een Frans getinte 'Tod und Verklärung', waarvan het evocatieve affect niemand zal ontgaan.

De overige twee werken zijn door de bank genomen optimistischer van aard: 'Jour d'Été' en 'Le Chant de la Destinée', mogen worden gerekend tot de categorie van de bijzonder geslaagde, smaakvol ingerichte sfeertekeningen waar de Fransen het patent op lijken te hebben. Het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Luik geeft er onder de baton van Patrick Davin tevens haar brevet van groot artistiek vermogen mee af. De opname is eveneens uitstekend geslaagd, al zijn er een of meerdere hoesters te registreren aan het begin van track 2 van 'Les Heures dolentes' (terwijl het toch geen live-opname betreft). Wie meer van Duponts muziek wil leren kennen verwijs ik graag naar onder meer de door Bo Ties op het label MSR Classics vastgelegde complete pianomuziek (met dus ook de originele pianoversie van 'Les Heures dolentes'). U kunt op Spotify e.d. overigens nog veel meer muziek van Dupont aantreffen. Kijk eventueel ook even naar deze recensie. Een interessante zoektocht ligt in het verschiet!


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links