CD-recensie

© Aart van der Wal, september 2016

'Aimez-vous Brahms?' Het is titel van het beroemde boek van Françoise Sagan en een net zo beroemde passage uit film 'Goodbye Again' met Ingrid Bergman en Anthony Perkins. Ik moest eraan denken toen ik naar de twee cd's met de pianosonates van Brahms luisterde, uitgevoerd door de Franse pianist François-Fréderic Guy (1969). Het is in zekere zin een speciale Brahms, met aan de twee uitersten van het interpretatieve spectrum de hemelbestormende Rachmaninov en aan de andere kant de daarmee vergeleken tamelijk zachtaardige Chopin (hoewel de beroemde Revolutie-étude anders doet vermoeden, maar dit terzijde). Guy weet echter deze grote contrasten op indringend muzikale wijze met elkaar te verbinden. Daarnaast horen we een groot dichter aan het klavier die de expressieve kant van Brahms op een wel zeer innemende manier aan ons presenteert. Maar let wel, Brahms was géén romanticus en zo benadert Guy hem wel. Soms zelfs impressionistisch, zoals het liedachtige thema in het Andante con espressione van de Tweede sonate. Maar gezegd moet worden dat hij mij wel heeft overtuigd door zijn volstrekte integriteit en het feit dat hij niet te hooi en te gras te werk is gegaan, maar duidelijk een indrukwekkend concept heeft uitgewerkt. Guy tovert ons een spontane Brahms voor waarover hij lang moet hebben nagedacht. Een goed voorbeld daarvan zijn de ritmische patronen die zijn ingekaderd in fraai uitwaaierende harmonieën in de linkerhand en daardoor de melodische schoonheid in de rechterhand benadrukken. De timing is in alle sonates trouwens eveneens exemplarisch, de technische afwerking een model op zich. In de finale van de Tweede sonate, midden in het hoofdstuk Allegro non troppo e rubato, levert hij een bijzonder staaltje syncopische kleuring. Ook in de hevige fortissimi blijft de klank nobel, terwijl de pianissimi hun kern behouden. Dan is er de sonoriteit in alle registers die de aandacht niet minder gevangen houdt. 'Aimez-vous Brahms?' Zoals gespeeld door Francóis-Fréderic Guy kan ik die vraag volmondig met ja beantwoorden. Hij biedt een eigen kijk op Brahms's drie sonates die misschien niet door en door 'klassiek' is, maar wel onvermoede vergezichten opent en tot nadenken stemt. Dat is trouwens het mooie van goede muziek: dat zij meer dan alleen ontroert. De opname is een plaatje op zich.

Aangezien de cd van een subtitel is voorzien: Brahms Vol. 1, ga ik ervan uit dat Guy van plan is om Brahms' complete pianowerk op te nemen. Als deze sonates daarvan het begin zijn mogen we nog veel fraais en verrassends verwachten!

index