CD-recensie

 

© Aart van der Wal, juli 2010

 

 

Beethoven: Vioolsonate nr. 3 in Es, op. 12 nr. 3 - nr. 9 in A, op. 47 (Kreutzer).

Viktoria Mullova (viool) en Kristian Bezuidenhout (fortepiano).

Onyx Classics 4050 • 55' •

www.onyxclassics.com

www.viktoriamullova.com

www.kristianbezuidenhout.com

www.fortepiano.nl (Edwin Beunk)


Dit spel horen we helaas veel te weinig in de concertzaal. Een passende verklaring heb ik er niet voor, maar gelukkig hebben we de cd die een live-uitvoering weliswaar nooit kan vervangen, maar die wel in staat is om lacunes op te vullen en in alle huiselijke rust zowel nieuwe impulsen uit de muziek zelf te halen als nieuwe inzichten op te doen. In deze beide Vioolsonates en de uitvoering ervan krijgen we het allebei op een presenteerblaadje: we kunnen met een frisse blik, of beter met frisse oren die fantastische muziek opnieuw ondergaan en tijdens het afgelegde parcours eindeloos genieten van dit in alle denkbare opzichten fantastische spel van de Russische violiste Viktoria Mullova (1959) en de Zuid-Afrikaanse pianist Kristian Bezuidenhout.(1979).

Hoe kan dit samenspel het beste worden gekarakteriseerd? Na vijf maal beluisteren kom ik niet veel verder dan een 'vonkenregen', toverachtige loopjes, mengkleuren die maar zelden uit de luidsprekers komen, de spanning die te snijden is, de afwisselend verhitte, intense en lyrische dialogen tussen deze beide topmusici, met Beethoven als het werkelijk stralende middelpunt. Bezuidenhouts onvoorstelbaar heldere toucher en de formidabele accenten en gradaties die hij aanbrengt, met Mullova die eveneens zo helder als glas intoneert en fraseert, in perfect evenwicht met de fortepiano. Misschien heeft het geholpen dat zij koos voor de lichte strijkstok in combinatie met de darmsnaren van haar Guadagnini? De viool (stemming is a = 430 Hz) kan het in ieder geval uitstekend opnemen tegen de fortepiano van Anton Walter und Sohn uit 1822, natuurlijk uit de rijke collectie van 'onze' Edwin Beunk.

Zowel Mullova en Bezuidenhout als met name de Walter-fortepiano laten met de kracht van een ijzersterk betoog horen hoe revolutionair Beethovens muziek eigenlijk was; en nog steeds is. Welke bergen worden hier niet verzet! En hoe inspirerend moet het niet zijn om de expressieve mogelijkheden van de fortepiano tot bij wijze van spreken op het bot te benutten! Waar hoor je anders een dergelijk pianissimo met behoud van die zo bijzondere, kernachtige bas? Op een Steinway D hoef je zoiets echt niet te proberen, want dan verdwijnen dergelijke fijnmazige contrasten als sneeuw voor de zon. Maar ook in het forte biedt de fortepiano een substantiële kern die, eenmaal gehoord, die van de 'gewone' vleugel tot een mager aftreksel maakt. Het gaat niet om volume, want daarin is de vleugel de fortepiano gemakkelijk de baas, maar om substantie, wat iets heel anders is. Wie mocht denken dat piano's uit Beethovens en Schuberts tijd min of meer gepolitoerd wrakhout waren, moet eens goed naar deze opname luisteren.

Als de opname niet in orde is valt een deel van het vooruitstrevend karakter van deze uitvoeringen weg. Maar gelukkig is ook daar goed voor gezorgd: opnametechnicus Mike Clements weet duidelijk van wanten en hij heeft - samen met producer Simon Kiln - in december 2009 in Wyastone-Leys voor een heel mooie registratie gezorgd.

Vanuit historiserend perspectief is deze vertolking door het duo Mullova-Bezuidenhout grensverleggend. Het is danook te hopen dat de overige sonates niet al te lang op zich laten wachten!


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links