Beethoven: Pianosonates nr. 2 in A, op. 2 nr. 2 - nr. 3 in C, op. 2 nr. 3 - nr. 4 in Es, op. 7 - nr. 5 in c, op. 10 nr. 1 - nr. 6 in F, op. 10 nr. 2 - nr. 7 in D, op. 10 nr. 3 - nr. 8 in c, op. 13 (Pathetique) - nr. 10 in G, op. 14 nr. 2 - nr. 11 in Bes, op. 22 - nr. 12 in As, op. 26 - nr. 13 in Es, op. 27 nr. 1 - nr. 14 in cis, op. 27 nr. 2 (Mondschein) - nr. 15 in D, op. 28 (Pastorale) - nr. 16 in G, op. 31 nr. 1 - nr. 17 in d, op. 31 nr. 2 (Storm) - nr. 18 in Es, op. 31 nr. 3 - nr. 19 in g, op. 49 nr. 1 - nr. 20 in G, op. 49 nr. 2 - nr. 21 in C, op. 53 (Waldstein) - nr. 23 in f, op. 57 '(Appassionata) - Nr. 25 in G, op. 79 - Nr. 26 in Es, op. 81a (Les adieux) - nr. 27 in e, op. 90 - nr. 28 in A, op. 101 - nr. 29 in Bes, op. 106 (Hammerklavier) - nr. 30 in E, op.
109 - nr. 31 in As, op. 110 - Kurfürsten-sonates in Es, WoO 47 nr. 2 - in f, WoO 47 nr. 3- Variaties en fuga in Es, op. 35 (Eroica-variaties).

Emil Gilels (piano).

DG 453221-2 • 10.52' • (9 cd's)

---

Een waar buitenkansje, deze goedkope heruitgave met vrijwel de integrale vastlegging van o.a. de sonates. Jammer dat Gilels de cyclus niet meer kon voltooien: hij overleed in oktober 1985 in Moskou, enige weken na de opname van op. 109 en op. 110. Dat is eens te meer spijtig omdat de sublieme vertolking van de 'late' sonates het ontbreken van op. 111 extra schrijnend maakt. Maar we moeten het helaas ook zonder op. 2 nr. 1, op. 14 nr. 1, op. 54 en op. 78 stellen. Wat we wèl hebben is een staalkaart van Gilels' meesterhand die in de latere jaren werd gekenmerkt door een lucide toucher, een bijna hypnotiserende uitdrukkingskracht en een aanpak die wars was van bravoure, virtuoze schittering en stoplappen. De rust en de evenwichtigheid die van het merendeel van deze uitvoeringen uitgaat richt de aandacht volledig op de innerlijke kern van de sonates zet de structuur ervan in het best denkbare licht.

Maar enige kanttekeningen zijn er ook. Maniërismen in op. 10 nr. 3, stilistische onzuiverheden in op. 14 nr. 2, het althans deels ontbrekende pastorale karakter van op. 28. Maar de vertolkingen van de overige sonates behoren tot het beste dat lp en cd ooit hebben voortgebracht. En de magistrale lezing van de 'Hammerklavier' staat met Brendels nieuwste opname zelfs op eenzame hoogte. Terwijl de Eroïca-variaties nog steeds dè toetsteen vormen voor bewezen en aanstormend talent. De opgefriste opnamen zijn niet minder dan verbazingwekkend: we horen nu ineens een heldere en volle pianoklank, met een krachtige bas, een doorzichtig middengebied en een heldere discant. Alleen in op. 106 is de toonbalans niet ideaal.