CD-recensie
© Aarnout Coster, oktober 2009
 |
Haydn: Vioolconcert nr. 1 in C, Hob. VIIa:1 - Nr. 4 in G, Hob. VIIa:4.
Mozart: Sinfonia concertante in Es, KV 364.
Rachel Podger (viool) en Pavlo Beznosiuk (altviool), Orchestra of the Age of Enlightenment o.l.v. Rachel Podger.
Channel Classics CCS SA 29309 • 67' • (sacd)
De vioolconcerten van Haydn worden weinig gespeeld en er bestaan maar weinig (recente) opnamen van. Deze nieuwe vastlegging is daarom, zeker in het Haydn-jaar, welkom.
De twee concerten voor viool en strijkorkest zijn driedelig (snel-langzaam-snel). De delen zijn opgebouwd volgens het schema: tutti - solo - tutti - solo enz. Het zijn, zoals we van Haydn gewend zijn, vakkundig gecomponeerde stukken waarin we opgewekte, onderhoudende melodieën horen. Haydn schreef ze voor de concertmeester Tomasini van het orkest in Esterháza, een door Haydn hoog gewaardeerd musicus. De concerten zijn virtuoos geschreven: dubbelgrepen en flitsend passagewerk geven de solist gelegenheid zijn kunnen te tonen.
Rachel Podger, die wij kennen van de voortreffelijke opnamen van Mozarts vioolsonates met Gary Cooper, treedt hier op als soliste én dirigent van het Engelse ‘authentieke’ orkest. Het concert in G gaf voor mij de vreugdevolle schok der herkenning: ergens heb ik op een oude tape nog een opname van Arthur Grumiaux en het is zeer plezierig dit concert zo prachtig en fraai opgenomen weer te horen. Het concert in C heeft als tweede deel een cantilene voor de viool met pizzicato begeleiding van het orkest. Podger: ‘It gives you an impression of what it might be like to soar in heaven.’ Podger en het orkest spelen zo enthousiast dat de muziek sprankelend uit de luidsprekers komt. Deze uitvoeringen zijn pleitbezorgers voor deze concerten die niet onderdoen voor Haydns celloconcerten (die men veel vaker te horen krijgt).
In Mozarts Sinfonia Concertante spelen Podger en Beznosiuk op speciaal voor deze gelegenheid aan hen in bruikleen gegeven Stradivarius instrumenten; Podger vertelt daar enthousiast over in het boekje bij de cd. De uitvoering is ‘authentiek’: met bescheiden vibrato en ¼ toon lager (bij Haydn ½ toon lager). De solisten vormen een prachtig klinkend, uitstekend spelend duo. De altviool heeft een sonoor geluid en de ‘Strad’ van Podger klinkt donkerder dan haar eigen viool (die zij in Haydn bespeelt). Mede door de authentieke benadering laat de uitvoering een eigen geluid horen, minder ‘romantisch’ dan we gewend zijn van grootheden als Grumiaux of Kremer. In de hoekdelen ligt de nadruk op het speelse, exuberante aspect van de muziek, waarbij de fraaie hoorns opvallen. In het middendeel met zijn smartelijke lyriek, vergelijkbaar met de andantes van de pianoconcerten KV 271 en KV 482, laat Podger - als dirigent - de muziek ademen en treffen de solisten direct al vanaf de eerste ingehouden gespeelde maten de juiste sfeer.
De opnamen zijn, zoals we bij Channel Classics gewend zijn, voorbeeldig. Mozart is in een andere ruimte opgenomen dan Haydn, maar dat is alleen hoorbaar wanneer men de opnamen direct achter elkaar beluistert.