audioapparatuur

Onverminderd luisterplezier:

Elipson Circee luidspreker

© Aart van der Wal, juli 1992

Het zal u misschien zijn opgevallen dat vele fabrikanten veelvuldig met nieuwe modellen op de markt verschijnen. Het ene type is nog maar net verschenen, of het andere wordt reeds aangediend. Zo niet bij Elipson, waardoor het betrekkelijk "stil" is rond dit merk. Maar vergist u zich niet: deze Franse luidsprekerfabrikant ontwikkelt en fabriceert beslist niet met de Franse slag... Elipson en Cabasse zijn dè grote namen wanneer het Franse luidsprekers betreft.

Constructie

Met de Elipson Circee haalt u een 18 kg wegende, 1.25 m hoge en 20 cm diepe klankzuil van het basreflex-type in huis die vooral in het moderne interieur zeker niet zal misstaan. De kolom is van MDF en spaanplaat vervaardigd en maakt een rigide indruk. De asymmetrische bouw is bewust gekozen om staande golven uit de weg te gaan.
De tweeter is een uit textiel vervaardigde dome van 25 mm. En zoals we tegenwoordig meer zien wordt deze van een coating voorzien alvorens gevormd te worden, waardoor onderlinge gelijkheid grotendeels kan worden gewaarborgd. Voor de weergave van het midden en laag werden twee identieke 130 mm eenheden met dubbele magneet en zeer grote conus-uitslag toegepast.
Aan het fasegedrag en de daarmee tevens verbonden noodzakelijke tijdcorrectie werd veel aandacht besteed, zoals ook onmiddellijk bleek uit de helderheid en de zuiverheid van het klankbeeld. De frequentiekarakteristiek beweegt zich tussen 40 Hz en 25 kHz binnen zo'n 3 dB met de wisselfrequenties bij 200 Hz en 4 kHz. De onderdelen van het faselineaire wisselfilter en de verder nog benodigde electronische componenten zijn aan de achterwand vastgeschroefd. In tegenstelling tot de Elipson 1303 is het impedantieverloop wat minder grillig en is de Circee daardoor vriendelijk voor iedere versterker. De impedantie zakt niet beneden 6 Ohm.

Luisterindrukken

Het gedrag van deze luidspreker hangt ten nauwste samen met het toegevoerde volume. Op een laag geluidsniveau leidt hij een teruggetrokken bestaan. Pas bij vol huiskamervolume geeft de Circee zijn ware kwaliteiten prijs en zult u worden verrast door een rijk geschakeerd klankpalet dat geen nuance verloren doet gaat. Duidelijk is ook de verwantschap met de electrostaat. Dit betekent óók dat een van nature wat agressieve opname ook genadeloos wordt weergegeven (Mozart's strijkkwartet KV 458 op DGG 4108662). Maar Pierre Fournier's cello op DGG 4193592 is wel degelijk levensecht en hetzelfde kan gezegd worden van Brigitte Fassbaender's en Aribert Reimann's zojuist verschenen opname van o.a. Schubert's "Schwanengesang" op DGG 4297662. De schitterende stem en de onuitputtelijke détails in de pianobegeleiding vormen een onweerstaanbare combinatie indien beluisterd via de Circee. De onregelmatig door het water klievende roeispanen in "Die Stadt" komen fabuleus tot leven. De zeer grote dramatische spankracht van Kiri Te Kanawa in Mozart's "La Finta Giardiniera" (Philips 4111482) wordt door de Circee zonder blikken of blozen weergegeven en dat geldt ook voor de luidruchtigste orkestrale uitbarstingen (de finale van de 11e symfonie van Sjostakowitsj op Decca 4119392 brengt menige luidspreker ècht in verlegenheid). De klank blijft open en goed gedefinieerd.

Het zal u ook weinig moeite kosten om een Bösendorfer van een Steinway te onderscheiden (mits de opname natuurlijk ècht goed is). De strijkersweergave was bijzonder fraai, getuige de weergave van Rossini's sonates voor strijkorkest op Erato ECD 75467 en het andante (lage strijkers!) van Beethoven's 4e pianoconcert (Philips 4161442). De felste impulsen in de 3e symfonie van Lutoslawski (Philips 4133872) werden loepzuiver neergezet.

43 Hz was nog op goede sterkte, daarna valt de laagweergave snel af (-3 dB bij 40 Hz). Het bereik van 29 tot 16 Hz is zeker nog wel waarneembaar, maar muzikaal hoeft u daarvan niet veel meer te verwachten. Die lage bes van de contrafagot is van aanzienlijk minder belang dan het onder contrôle houden van de laagweergave en daarin is Elipson zeer goed geslaagd.

Plaatsing e.d.

De door de importeur bijgeleverde, zeer nuttige handleiding voor de behandeling van luidsprekers in het algemeen past vooral bij deze Elipsons. Want u moet ze wel enige ruimte gunnen. Plaatsing vlakbij de wand gaat ten koste van het stereobeeld en doet het perspectief vervlakken. Minstens 50 cm en bij voorkeur ongeveer een meter vrij van de wand en iets naar binnen gericht beloont u met een ruimtelijk en stabiel stereobeeld. Bij (gewongen) opstelling op een wat slappe vloer zal het aanbrengen van spikes een strakkere laagweergave opleveren.
Het is altijd zinvol met de luidsprekeropstelling wat te experimenteren. Omdat u met een kwalitatief goede luidspreker en ditto andere componenten per se nog geen fraaie muziekweergave in uw eigen huiskamer bereikt.
De onvolprezen 1303 leek me in de overgang van midden naar hoog (een zeer belangrijk gebied!) nog wat gladder en had ik bij sommige opnamen behoefte aan een streepje àf op de voorversterker. Een geringe wijziging in de opstelling bracht de klankregeling echter weer in de neutrale stand. Ook in dit opzicht speelt de kamer-akoestiek een duchtig woordje mee.
Een stereoversterker van zeer goede kwaliteit van zo'n 50 Watt of meer kan met deze Circee een goed huwelijk aangaan. De belastbaarheid bedraagt 110 Watt, maar u weet inmiddels wel dat iedere luidspreker kapot te krijgen is met aanzienlijk minder vermogen!
Nog iets over luidsprekerkabels. Ik heb goede ervaringen opgedaan met een gewone, platte monolith-kabel van fl. 6.50 per meter en wat mij betreft kunt u leidingen van sterlingzilver gewoon vergeten. Wist u dat u aan een "kabel" van een meter of tien evenveel geld kwijt kunt zijn als aan deze Circee? Ik moet er niet aan denken!

Kritiek

Voor een luidspreker in deze prijsklasse vind ik het doekfront onder de maat (misschien dan toch die onuitroeibare Franse slag?). Het doek is rond een slap frame gespannen en wordt aan de achterzijde met een kleefpasta op zijn plaats gehouden. Bij mijn proefexemplaren liet het al snel los. Het frame kan wat mij betreft echter zeer gemakkelijk worden weggenomen en ongebruikt blijven. U voorkomt bij hogere geluidsniveau's op deze wijze ongewenste resonanties (het luidsprekerfront geeft nogal eens aanleiding tot dergelijke klachten).

Conclusie

Een zeer fraaie en evenwichtige, dynamische weergever met aan de electrostaat verwante eigenschappen en die ook na jaren garant zal staan voor onverminderd luisterplezier.
Voor diegenen die een electrostaat te veel (ruimte) van het goede vinden is deze Circee naar mijn oordeel een uitstekend alternatief.

________________________________
Importeur:
Duson, 't Harde
tel. 05255-3000

Prijs: fl. 2249,-- per stuk (in zwarte of witte zijdeglans)