Actueel

Marco Riaskoff en de serie Meesterpianisten:

het einde van een tijdperk

 

© Aart van der Wal, september 2020

 

Het Amsterdamse Concertgebouw kwam onlangs met een droevige mededeling: de zo bekende serie Meesterpianisten bestaat met ingang van het nieuwe seizoen 2020-2021 niet meer. Volgens de organisator Marco Riaskoff ter ziele gegaan als gevolg van de door de overheid genomen maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus. Het rechtstreekse gevolg laat zich raden: te weinig bezoekers in de Grote Zaal en daardoor te weinig verkochte tickets.

Je zou dan denken: concentreer je dan als concertorganisatie op het seizoen 2021-2022, want we kunnen het er denk ik wel over eens zijn dat er zeker in ons land geen beroemder of prestigieuzer pianoserie bestaat dan deze. Maar nee, het is echt afgelopen. Wie al kaartjes heeft gekocht wordt door Het Concertgebouw nader geïnformeerd over de afwikkeling.

Er zijn al enige reacties binnengekomen van een aantal coryfeeën. Ze liegen er niet om:

Alfred Brendel
'The news that Marco Riaskoff has to discontinue his Piano Series at The Concertgebouw is most disturbing. This series was one of the outstanding fixtures of the international concert scene. For pianists to be included was an honour. Marco has masterminded it over many years not only as an organiser but also as an ardent and discerning music lover with true sympathy for the artists as human beings. Thank you ever so much, Marco!'

Daniel Barenboim
'It saddens me deeply to hear that the long-standing Master Pianists series by Riaskoff Concert Management has to come to a sudden end. There is no doubt that the Master Pianists series has been of essential importance for the cultural life in the Netherlands and beyond for more than three decades.'

Alexander Gavrylyuk
'I have been fortunate to perform for this extraordinary concert series on numerous occasions during the last 12 years and I owe Marco Riaskoff and the Master Pianist series deep gratitude for the most inspiring artistic experiences and opportunities. It is natural for me to refer to the Master Pianists series as one of the most important cultural leaders of the Netherlands and also one of the most internationally recognised piano series in the world.'

Lucas en Arthur Jussen
'Jarenlang zijn wij met grote regelmaat op zondagavond naar Het Concertgebouw gegaan om de concerten van de Meesterpianistenserie bij te wonen. Voor ons is dit essentieel geweest voor de ontwikkeling tot pianist. Wat daar gebeurde was van het allerhoogste niveau, dat voelden we al heel snel. Ook de sfeer in de zaal en het cachet dat de serie uitstraalde heeft altijd indruk op ons gemaakt. In de loop van de jaren hebben we ervaren dat deze serie uniek is in zijn soort, ook op wereldschaal. De wijze waarop Marco Riaskoff dit alles heeft geïnitieerd en geleid zou als voorbeeld moeten dienen voor elke pianoserie: met respect naar de artiesten toe, vol passie voor de muziek en met een enorme gastvrijheid.'

Het zijn er slechts vijf van de toppianisten die in de afgelopen 33 jaar in de serie hun opwachting heeft gemaakt:

Behzod Abduraimov, Pierre-Laurent Aimard, Piotr Anderszewski, Leif Ove Andsnes, Martha Argerich & Stephen Kovacevich, Martha Argerich & Alexander Rabinovich, Martha Argerich & Lilya Zilberstein, Kit Armstrong, Vladimir Ashkenazy, Emanuel Ax, Daniel Barenboim, Boris Berezovsky, Lazar Berman, Jonathan Biss, Rafal Blechacz, Jorge Bolet, Ronald Brautigam, Alfred Brendel, Yefim Bronfman, Gianluca Cascioli, Shura Cherkassky, Seong-Jin Cho, Aldo Ciccolini, Roberto Cominati, Bella Davidovich, Severin von Eckardstein, Till Fellner, David Fray, Nelson Freire, Alexander Gavrylyuk, Bruno Leonardo Gelber, Jonathan Gilad, Boris Giltburg, Nelson Goerner, Richard Goode, Hélène Grimaud, Horacio Gutiérrez, Marc-André Hamelin, Michael Kieran Harvey, Stephen Hough, Lucas & Arthur Jussen, Cyprien Katsaris, Evgeny Kissin, Zoltán Kocsis, Evgeny Koroliov, Denis Kozhukhin, Anna Kravtchenko, Anton Kuerti Katia & Marielle Labèque, Marc Laforet, Lang Lang, Alicia de Larrocha, Igor Levit, Paul Lewis, Yundi Li, Louis Lortie, Andrea Lucchesini, Nikolai Lugansky, Radu Lupu, Denis Matsuev, Hannes Minnaar, Joseph Moog, Ivan Moravec, Olli Mustonen, Enrico Pace, Enrico Pace & Igor Roma, Murray Perahia, Maria João Pires, Maria João Pires & Ricardo Castro, Mikhail Pletnev, Ivo Pogorelich, Maurizio Pollini, Jean-Bernard Pommier, Jorge Luis Prats, Beatrice Rana, Dezsö Ránki, Igor Roma, Alexander Romanovsky, György Sándor, Sir András Schiff, Grigory Sokolov, Yevgeny Sudbin, Alexandre Tharaud, Jean-Yves Thibaudet, Maria Tipo, Alexander Toradze, Daniil Trifonov, Simon Trpceski, Nobuyuki Tsujii, Mitsuko Uchida, Anatol Ugorski, Elisso Virsaladze, Alexei Volodin, Arcadi Volodos, Yuja Wang, Earl Wild, Christian Zacharias, Lilya Zilberstein, Krystian Zimerman.

Tja, als Riaskoff de hoofdprijs in de Staatsloterij had gewonnen, dan zou alles er heel anders uitzien, dan waren alle problemen als sneeuw voor de zon verdwenen. Er schuilt meer achter die coronacorridor, zo viel uit een reportage in NRC Handelsblad te lezen.

De inmiddels 73-jarige Riaskoff kijkt tegen een schuldenberg van naar zeggen 'enige tonnen' aan. Schuldeisers zitten hem op de hielen, terwijl hij meerdere pianisten die in zijn serie zijn opgetreden nog niet heeft kunnen betalen. Enige van hen zijn daarover not amused.

 
 

Marco Riaskoff

Er waren al schulden vóór de coronacrisis, er had eerder naar passende maatregelen moeten worden gezocht, maar het kwam er niet van. En misschien had Riaskoff een aantal jaren geleden een wijze raad moeten opvolgen: de overstap van eenmansfirma (met persoonlijke aansprakelijkheid voor de schulden) naar heuse besloten vennootschap die hem als rechtsfiguur had ontdaan van wat nu als het zwaard van Damokles boven zijn hoofd hangt: het persoonlijk faillissement. Maar hopelijk tonen de crediteuren zich alsnog mild genoeg om hem dat te besparen.

Er zijn weliswaar overnamegesprekken geweest, maar die zijn op niets uitgelopen. Goodwill (die overigens ook kan bestaan uit slechts de overname van de schulden), een belangrijk onderhandelingsonderwerp in dit soort gesprekken, zal moeilijk hebben gelegen omdat Het Concertgebouw, waar zich het evenement al sinds jaar en dag afspeelt, niet hoeft in te stemmen met welke nieuwe overeenkomst ook, terwijl de overnemende partij die zekerheid natuurlijk wel graag wil hebben.

Maar misschien kan er voor de muziekliefhebber en voor de pianisten alsnog een alternatief worden gevonden: voortzetting van de serie onder een ander, uiteraard goed bij kas zittend impresariaat of door Het Concertgebouw zelf. Een kwestie van passen en meten wellicht, maar het is het alleszins waard.

Hoe komt het toch dat Riaskoff de bui niet tijdig heeft zien hangen? Of dat hij de problemen heeft onderschat? Weliswaar liepen de bezoekersaantallen de laatste tijd terug, maar dat betekent nog niet dat de inkomsten een probleem waren. Bovendien steunde de serie op de ruimhartige bijdrage van een tiental sponsors die 30.000 euro per concert bijdroegen. Toen ook dat aantal begon af te kalven ging het met de serie en daarmee ook met de in de loop der tijd opgebouwde financiële reserves volgens Riaskoff wel snel bergafwaarts. Daar sta je dan als organisator, die de ene na de andere rekening ziet binnenkomen, van zaalhuur tot promotie, van kantoor- en vervoerskosten tot honoraria en natuurlijk die van de soms tot diep in de nacht doorwerkende pianostemmer Michel Brandjes niet te vergeten.

Volgens Riaskoff had hij het tot voor kort nog net kunnen redden, maar de coronacrisis duwde het luxe paradepaard uiteindelijk meedogenloos over de rand. Hij hoopt op schuldsanering, weliswaar minder erg dan een regelrecht faillissement, maar wel een lange periode van bijna letterlijk op-een-houtje-bijten. Het betekent in de schuldsaneringspraktijk weinig anders dan proberen rond te komen met een minimaal inkomen, daarin 'begeleid' door een door de rechtbank aangestelde bewindvoerder. Dus evenmin iets om echt naar uit te kijken. Het contrast met de fluwelen luister van die geweldige serie in het Amsterdamse Concertgebouw kan werkelijk niet groter zijn. Samen met de koningin op de foto en dan dit roemloze einde.

De illustere pianoserie werd georganiseerd door Riaskoff Concert Management. Daarnaast bestiert Riaskoff een impresariaat dat onderdak biedt aan achttien musici, maar ook deze activiteit (waarvoor commissie wordt geïnd) staat door de coronacrisis noodgedwongen op een laag pitje. Kortom, de toekomst ziet er voor Riaskoff cum suis bepaald niet rooskleurig uit.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links