Actueel

Klassieke muziek als dagelijkse kost:

ligt de oplossing bij Primephonic?

 

© Aart van der Wal, juli 2019

 

Vandaag kwam Primephonic (waarover straks meer) met een persbericht waaruit blijkt dat driekwart van de Nederlanders nog nooit gehoord heeft van Janine Jansen en Jaap van Zweden. Meer dan de helft (bij de jongeren tot 35 jaar zelfs bijna driekwart) blijkt bovendien volkomen onkundig te zijn van de fameuze openingsmaten uit Beethovens Vijfde symfonie. Dat Mozart een Oostenrijker was bleek bij meer dan de helft van de generatie tot 35 jaar volslagen onbekend. De voor de hand liggende conclusie: het is droevig gesteld met de kennis van de klassieke muziek in ons land. De uitkomsten komen uit de pen van het marktonderzoekbureau Haystack Research Consulting in opdracht van Primephonic. Op kleine schaal had ik overigens soortgelijke ervaringen. Bartók en Bruckner werden als schilder bestempeld, Schnittke als auteur, Cavalli als beeldhouwer en Schumann als dichter.

Praatje-met-een-plaatje
Wat er niet is wordt niet gemist, maar jammer is het natuurlijk wel, want klassieke muziek kan zelfs het gewone dagelijks leven enorm verrijken. Wie geregeld naar de talloze praatprogramma's ('praatje-met-een-plaatje') op de vaderlandse radio luistert (en dan heb ik het niet over Radio 4) en liefde heeft opgevat voor de klassieke muziek zal het ongetwijfeld zijn opgevallen dat zij schittert door afwezigheid. In plaats daarvan veel, heel veel muzikale troep uit de populaire hoek die werkelijk niets om het lijf heeft (en daardoor voor de meeste luisteraars geen 'storende' factor vormt).

Goed nieuws?
Maar er lijkt - alweer volgens dat marktonderzoek - toch wel een beetje goed nieuws te zijn: de helft van de ondervraagde Nederlanders - dat geldt zowel voor de jongeren als de ouderen - vindt dat zij te weinig kennis hebben van klassieke muziek. Ruim een derde zou zelfs graag meer naar klassieke muziek luisteren, maar ziet als sta-in-de-weg een gebrek aan aangedragen suggesties en adviezen (van wie??). We lijken dus deels een volkje van luiwammesen te zijn.

Opmerkelijk is voorts dat weliswaar 67% van de vaderlanders gebruik maakt van streamingdiensten, maar dat slechts 11% 'weleens' klassieke muziek streamt. Over suggesties en adviezen gesproken. Dat 2/3 van de (wel of niet doorgewinterde) klassieke-muziekliefhebbers 'hun' muziek streamt wordt niet als een uitgesproken positief onderzoeksresultaat gepresenteerd, maar dat is het natuurlijk wel. Het betekent immers dat slechts 1/3 uit andere bronnen put (en dat kan de cd zijn, maar ook concerten en dergelijke op de radio). Het betekent in ieder geval niet (zoals wordt gesuggereerd) dat 1/3 digibeet is.

Huisjes omver...
Er gaan, uitgaande van een eerder marktonderzoek (september 2018), wel enige huisjes om. Zo klopt het niet dat klassieke-muziekliefhebbers op gevorderde leeftijd zijn en al evenmin vaker digibeet. De gemiddelde leeftijd is met 46 jaar weliswaar ietwat hoger dan in de popsector, maar de ondervraagde groep klassieke-muziekliefhebbers is wel bovengemiddeld 'digitaal' onderlegd. Voorbeelden daarvan zijn het gebruik van digitale apparatuur (inclusief draadloze speakers). Daar kunnen de liefhebbers van genres als pop en dance nog een puntje aan zuigen. Nog even in cijfers de vergelijking tussen liefhebbers van klassieke en popmuziek: draadloze speakers: 38 versus 32%, smartwatch 16 versus 12%, smartspeaker 22 versus 15%. Dit zegt mogelijk ook iets over het hogere opleidingsniveau van de gemiddelde klassieke-muziekliefhebber.

Incompleet en saai
Primephonic trekt de voor haar uiteraard gunstige conclusie dat de lage 'streamingconsumptie' van klassieke muziek wordt verklaard doordat het genre op streamingdiensten als Spotify en Apple Music niet goed werkt (waarbij vreemd genoeg Qobuz en Tidal niet met name genoemd wordt). Catalogi zijn incompleet, de muziek die specifiek wordt gezocht is lastig te vinden, de aanbevelingen (de eerder genoemde 'suggesties') uitgesproken saai en de geluidskwaliteit onvoldoende.

Eerder onderzoek zou al hebben aangetoond dat de klanttevredenheid bij de bestaande streamingdiensten twee keer zo laag is onder klassieke-muziekliefhebbers als onder liefhebbers van andere muziekgenres. Is de eerste categorie dan wellicht kritischer ingesteld dan de tweede?

Beter en eerlijker
U raadt ongetwijfeld de oplossing van al die misère al: Primephonic, de streamingdienst speciaal voor klassieke muziek die vorig jaar van start is gegaan. Een team van 25 jonge, enthousiaste muziekliefhebbers uit 15 verschillende landen heeft zich ingezet voor een betere zoekfunctie, een hogere geluidskwaliteit, betere suggesties en informatie. Ook niet onbelangrijker: Primephonic betaalt de musici eerlijker dan de bestaande streamingdiensten als Apple Music en Spotify.

Volgens oprichter en CEO Thomas Steffens voorziet Primephonic in een grote behoefte omdat de overige muziekdiensten het er wat betreft faciliteiten en toegankelijkheid lelijk bij hebben laten zitten. Uit zijn woorden kan ook worden opgemaakt dat zonder Primephonic het ergste moet worden gevreesd voor de toekomst van de klassieke muziek, 'de moeder aller muziekgenres'.

Beperkte streamingmogelijkheden
Bij Primephonic hebben ze van efficiënt 'doorschakelen' helaas nog maar weinig begrepen. De software is daarvoor nog steeds te rudimentair ingericht (de abonnementsprijs overigens niet). Anders gezegd: streamen via pc, iPad en smartphone naar de stereo-installatie thuis is nog steeds onmogelijk of blijkt een regelrechte crime. Dat is alleen al een goede reden om - tenminste voorlopig - toch maar geen abonnement te nemen. Laat men de zo noodzakelijke, verschillende streamingfaciliteiten eerst maar eens op orde krijgen. In dit opzicht ligt Primephonic nog een straatlengte achter bij Spotify en Qobuz.

Beperkt repertoire
Armoedig is ook het beperkte moderne en eigentijdse muziekrepertoire en - dat geldt voor alle genres - de historische opnamen. Althans vergeleken met de reeds genoemde diensten. Ook daar is nog een wereld te winnen. Blijkbaar leeft bij Primephonic vooral de gedachte dat vooralsnog de optimale geluidskwaliteit 'het moet doen'. Daardoor kan men echter lelijk op de koffie komen: niet iedereen is geïnteresseerd in 24 bit (het hoogste kwaliteitsniveau) en kan menigeen ook met wel of niet 'veredeld' mp3 uitstekend uit de voeten; terwijl niet iedereen kwalitatief dusdanige geluidsapparatuur in huis heeft dat dergelijke verschillen hoorbaar kunnen worden gemaakt.

OpusKlassiek en Spotify
Het ligt zeker niet in mijn bedoeling om Primephonic weg te zetten als weer een streamingdienst die het wiel opnieuw meent te hebben uitgevonden en die primair uit zou zijn op commercieel succes en daarmee financieel gewin. Als men claimt het beter te (willen) dan de rest is dat prima, met de kanttekening 'the proof of the pudding is in the eating'.

Wij hebben, nadat de dagelijkse praktijk uitwees dat Spotify over een enorm repertoire beschikt en dat de geluidskwaliteit 'in de hoogste stand' alleszins meevalt (die wordt veelal slechter afgeschilderd dan in wezen gerechtvaardig is), onze recensies zoveel mogelijk aan het desbetreffende album op Spotify gekoppeld. Niet uit commerciële overwegingen (met Spotify bestaat geen enkele afspraak), maar uitsluitend om de lezer van dienst te zijn. Met als bijkomend voordeel dat de geïnteresseerde onze mening zelf direct toetsen aan dat album op Spotify. Het zijn en blijven vooralsnog twee voor ons doorslaggevende aspecten: het brede repertoire in samenhang met een goede (niet de beste) geluidskwaliteit.

Zoekfunctie
Inderdaad, de vindbaarheid is op Spotify verre van ideaal. Een onbegrijpelijke omissie die men al jaren geleden had kunnen voorkomen door de introductie van een met die van Google vergelijkbare zoekfunctie. Terwijl men voor de veeleisende liefhebbers tegen extra betaling allang geluidwaliteit in wav- of flac formaat had kunnen bieden. Al is de huidige geluidskwaliteit in ieder geval iets beter dan mp3. Het is vele malen aangekondigd, maar niet gerealiseerd en de vraag duikt inmiddels op of het er ooit nog van zal komen. Maar vergeleken met bijvoorbeeld Qobuz is de zoekfunctie op Spotify zelfs nog riant te noemen, terwijl ook het repertoire (en zeker wat de 'oude' opnamen betreft) aanmerkelijk hoger scoort. Tegen dat laatste steekt Primephonic voorlopig nog bleekjes bij af, al kan het 'jeugdig enthousiasme' hier ongetwijfeld nog bergen verzetten.

Maar kort samengevat zien we vooralsnog in Spotify, althans wat de klassieke muziek betreft, tegen een redelijke prijs (€ 9,99 per maand) een uitermate goed werkbaar alternatief voor welke streamingdienst ook.

Die ontmoedigende cijfertjes.
Het is al zo vaak gezegd en geschreven: zonder fatsoenlijk muziekonderwijs op de basisschool blijft wat de klassieke muziek betreft de muzikale verrijking voor een groot volksdeel buiten schot. En als ouders zich zelf al niet of nauwelijks met klassieke muziek bezighouden, hoeft men van enigerlei muzikale opvoeding van het kroost in het genre geen al te hoge verwachtingen te koesteren. Cultuur moet geënthousiasmeerd worden en dat begint primair bij de opvoeders, waarna het op de basisschool verder kan worden ontwikkeld (vooral door het zelf muziek maken te promoten). De weg naar het concert, de cd, Spotify, Primephonic, Tidal, Qobuz enz., ligt dan bijna als vanzelf open. Wie denkt dat de belangstelling voor klassieke muziek van programma's als 'Maestro' moet komen heeft het goed mis.

Over Primephonic
Uit het persbericht: 'Primephonic is een Nederlandse start-up met de ambitie om de wereldwijde Spotify van klassieke muziek te worden. Vanuit haar kantoor in Amsterdam Centrum werken ruim 30 klassieke muziekliefhebbers uit 18 verschillende landen met een gemiddelde leeftijd van 31 jaar aan de ontwikkeling en uitrol van de beste streaming dienst voor klassieke muziek ter wereld. Primephonic onderscheidt zich met hogere geluidskwaliteit, betere search, relevantere aanbevelingen, meer achtergrondinformatie en eerlijkere uitbetaling aan artiesten van bestaande streaming diensten. Primephonic is eind 2017 opgericht en heeft haar streaming dienst in de nazomer van 2018 gelanceerd. Na een succesvol eerste jaar waarin de app 200.000 gedownload is en na samenwerkingen met o.a. London Symphony Orchestra, New York Philharmonic en San Francisco Symphony, is Primephonic op 1 juli jl. met haar wereldwijde uitrol begonnen. Daartoe heeft ze ook kantoren geopend in New York en Londen.'


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links